Gdańskie uroczystości w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja odbyły się na Targu Drzewnym przy pomniku króla Jana III Sobieskiego. Ośpiewano pieśni patriotyczne, odczytano preambułę uchwalonej w 1791 roku konstytucji i złożono wiązanki kwiatów. W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele samorządu, parlamentarzyści z Pomorza, a także kombatanci, harcerze i członkowie Związku Piłsudczyków.
Władze miasta reprezentował Piotr Grzelak, zastępca prezydent Aleksandry Dulkiewicz. W przemówieniu podkreślał wagę miejsca, w którym zebrali się świętujący. Jak stwierdził, pomnik króla Jana III Sobieskiego na Targu Węglowym stanowi symbol łączący pragnienie wolności i niepodległości wielu pokoleń Polaków.
– Przypominamy reformatorskie dzieło Sejmu Wielkiego, w tym Konstytucję z 1791 roku i jej zasady: rządy prawa i konstytucyjne wolności. 19 lat wcześniej, w 1772 roku, zaborcy dokonali I rozbioru Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Przez dwie dekady reformatorzy zabiegali o odnowę Rzeczpospolitej, ścigali się z czasem, czując obecność i wpływy Rosji, Prus i Austrii. Konstytucja 3 Maja była bezcennym dziedzictwem. To na tym dziedzictwie pokolenie naszych rodziców rozpoczęło marsz ku pełnej wolności. Majowe obchody w roku 1980 przyniosły aresztowanie, na trzy miesiące, przemawiających do zgromadzonych tutaj, pod pomnikiem: Dariusza Kobzdeja i Tadeusza Szczudłowskiego. Ich wyjście z aresztu zbiegło się z decyzją o sierpniowym strajku – podkreślał.
POLSKA JAKO PRZYKŁAD
O ponadnarodowej wartości Konstytucji 3 Maja mówiła z kolei Beata Rutkiewicz, wojewoda pomorska. – Konstytucja z 1791 roku była preludium do tego, co działo się później: powstań, wojny obronnej, buntu przeciwko komunizmowi, walki o demokrację i rządy prawa. Była dokumentem, który kompleksowo porządkował rzeczywistość polityczną. Niestety, ustawa ta obowiązywała tylko przez rok. Stan ten został przerwany w wyniku zawiązania się konfederacji targowickiej. Skąd zatem ta duma i radość, skoro konstytucja ta upadła? Stąd, że zdążyła stać się wzorem i drogowskazem nie tylko dla Polaków, ale i Europejczyków. Udowodniła, że dzięki wspólnocie obywatelskiej, równości i wartościom można osiągnąć cel i zmienić rzeczywistość.
Senatorka Anna Górska nawiązała zaś do bieżących spraw, wspominając o senackim projekcie zmian w konstytucji. – Konstytucja nie jest czymś danym raz na zawsze. Warto, korzystając z doświadczeń, czasem coś poprawić. Dziś w Senacie mamy projekt senacki zmian w Konstytucji, które miałyby poprawić istotną kwestię, o której w ostatnich ośmiu latach przekonaliśmy się, że trzeba o nią zawalczyć bardziej. Chodzi o wybór sędziów i funkcjonowanie Trybunału Konstytucyjnego, aby już nigdy nie stał się narzędziem w rękach politycznych – wskazywała.
Uroczystość zakończono wypuszczeniem białych gołębi i odśpiewaniem pieśni „My, pierwsza brygada”.
oprac. puch