Dane z łazika Perseverance wskazują, że w badanym przez niego kraterze w odległej przeszłości znajdował się zbiornik wodny. Naukowcy liczą na znalezienie śladów życia.

– Nowe informacje na temat eksplorowanego przez łazik Perseverence krateru Jezero prowadzą do wniosku, że w pewnym momencie był on wypełniony wodą – donoszą naukowcy z amerykańskiego University of California, Los Angeles (UCLA), na łamach periodyku „Science Advances”.

Zdaniem badaczy z czasem jezioro sukcesywnie się kurczyło, a osady niesione przez zasilającą je rzekę uformowały ogromną deltę. Obecny na dnie jeziora materiał uległ erozji, tworząc struktury widoczne dzisiaj na powierzchni.

ERA GEOLOGICZNA

Jak wyjaśniają planetolodzy, odkładanie się wspomnianych osadów i późniejsza erozja trwały „eony” (eon jest jednostką czasu wynoszącą co najmniej 500 milionów lat).

Wyniki uzyskane przez działającego na powierzchni robota potwierdzają hipotezy opracowane na podstawie zdjęć regionu wykonanych z orbity.

– Z orbity możemy zobaczyć różnego typu osady, ale nie możemy mieć pewności, czy znajdują się one w pierwotnym stanie, czy to wyniki długofalowych geologicznych procesów. Aby sprawdzić, jak te formacje się utworzyły, konieczne jest zajrzenie pod powierzchnię – wyjaśnia profesor David Paige z UCLA.

JAK PRZEBIEGAŁY BADANIA?

Perseverence badał ponad 50-kilometrowy krater od 2021 roku. Pomiędzy majem i grudniem 2022 roku przemieścił się z dna krateru do wspomnianej rzecznej delty utworzonej z liczących trzy miliardy lat osadów. Pracujące na pokładzie łazika urządzenie radarowe pozwoliło na zajrzenie aż na 20 metrów pod powierzchnię. W ten sposób wykryto dwa okresy odkładania się osadów przeplecione dwoma okresami erozji. Jedna z warstw osadów (późniejsza) powstała, gdy fluktuacje w poziomie wody w jeziorze pozwoliły rzece na utworzenie dużej delty, która w pewnym momencie wnikała daleko w obszar jeziora, a później uległa erozji – aż do obszaru w pobliżu ujścia rzeki. Osady układają się przy tym w równe, poziome warstwy przypominające te, które można obserwować na Ziemi. Okazało się też, że ukryta pod nimi powierzchnia krateru nie jest płaska, co z kolei sugeruje, że erozja następowała już przed odkładaniem się pochodzących z jeziora osadów.

– Obserwowane przez nas zmiany zachowane w zapisie skalnym wynikają z dużych fluktuacji w środowisku marsjańskim. To niezwykłe, że możemy zobaczyć tak wiele dowodów tych zmian na tak małym obszarze geograficznym. Pozwala nam to rozszerzyć nasze wnioski na cały krater – stwierdza profesor Paige.

W przyszłości zebrane przez łazik próbki mają udzielić jeszcze dokładniejszych informacji, ponieważ w kolejnych misjach mają one zostać dostarczone na Ziemię. Naukowcy podejrzewają, że mogą one zawierać ślady dawnego życia.

PAP/vn