Trwa 544. dzień rosyjskiej agresji zbrojnej na pełną skalę przeciwko Ukrainie. Tzw. blogerzy wojskowi z Rosji skarżą się, że rosyjskie siły nie bronią terytorium Rosji, przywołują też niedawne ukraińskie ataki na most prowadzący na anektowany Krym. Wezwali oni rosyjskie wojska do ataków na rodziny i domy przedstawicieli ukraińskich władz, co według nich miałoby zapobiec dalszym atakom na rosyjskie tyły.

20:49 Prezydent Zełenski: Grecja przyłączy się do szkolenia ukraińskich pilotów

Grecja przyłączy się do szkolenia ukraińskich pilotów na myśliwcach F-16 – poinformował w poniedziałek prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski na konferencji prasowej w Atenach po spotkaniu z premierem Grecji Kyriakosem Micotakisem.

– Mamy dziś ważny wynik dla lotniczej koalicji: Grecja weźmie udział w szkoleniu naszych pilotów na F-16 – powiedział Zełenski, cytowany przez portal Europejska Prawda

Prezydent Ukrainy podziękował też premierowi Grecji za „gotowość większej pomocy w ochronie naszej ojczyzny”.

Micotakis powiedział ze swej strony, że umowa zbożowa, która pozwalała Ukrainie eksportować swe zboże przez Morze Czarne, powinna zostać natychmiast wznowiona.

Przypomniał, że Rosja wykorzystała gaz ziemny w charakterze broni, co doprowadziło do międzynarodowego kryzysu energetycznego i inflacji oraz zerwała umowę zbożową, zwiększając presję na światowe ceny zboża.

– W ten sposób stało się jasne, że konsekwencje wojny nie zamykają się w granicach naszego kontynentu, tylko dotyczą całej naszej planety – zaznaczył.

Zełenski zauważył, że Grecja mogłaby wnieść historyczny wkład w bezpieczeństwo Europy, gdyby pomogła bronić akwenu Morza Czarnego swą obroną przeciwlotniczą. – Robimy wszystko, by przywrócić bezpieczeństwo na wybrzeżu Morza Czarnego. Ukraina stworzyła alternatywny korytarz zbożowy. Może on funkcjonować, ale aby działał w sposób stabilny, potrzebujemy wzmocnienia tarczy powietrznej – powiedział.

Przywódcy podpisali deklarację, zgodnie z którą Grecja popiera członkostwo Ukrainy w NATO, gdy państwa należące do Sojuszu osiągną zgodę w tej sprawie i zostaną spełnione warunki członkostwa.

20:13 Reuters: dwie osoby ranne w ukraińskim ataku dronem; wiele lotów zakłóconych

Co najmniej dwie osoby zostały ranne w poniedziałek, gdy fragmenty ukraińskiego drona zestrzelonego przez rosyjską obronę przeciwlotniczą spadły na dom w obwodzie moskiewskim; wiele lotów zostało zakłóconych – podała agencja Reutera, powołując się na władze obwodu.

Blisko 90 lotów do i z Moskwy zostało zakłóconych po tym, jak władze rosyjskie podały, że obrona przeciwlotnicza unieszkodliwiła jeden ukraiński dron, a drugi zniszczyła. Według rosyjskiej agencji transportu lotniczego Rosawiacja ograniczono przyloty do czterech głównych lotnisk Moskwy – Wnukowo, Domodiedowo, Szeremietiewo i Żukowskij, co zakłóciło zarówno loty pasażerskie, jak i towarowe.

Agencja Reutera zauważa, że w ostatnich miesiącach coraz częściej dochodzi do ataków dronów na rosyjską stolicę, ale jest niejasne, jaki wpływ będą one miały na postrzeganie wojny przez obywateli Rosji.

Sondaże wskazują, że poparcie dla „rosyjskiej operacji wojskowej” w Ukrainie pozostaje wysokie, ok. 75 proc., choć dokładność tego rodzaju badań w Rosji budzi wątpliwości – pisze agencja.

19:37 Media: otrzymamy F-16 z ubiegłego wieku, część z nich nie będzie nadawała się do latania

– Ukraina otrzyma myśliwce F-16 wyprodukowane jeszcze w ubiegłym wieku i część z nich nie będzie nadawać się do latania – pisze w poniedziałek ukraiński portal Defence Express. Portal zwraca uwagę, że Holandia, która ma 42 samoloty F-16 i wszystkie je przekaże Ukrainie, ostatnie maszyny tego typu otrzymała w 1992 r. Dania natomiast, od której Kijów ma dostać 19 myśliwców F-16, kupowała je w latach 80-tych ub. wieku.

– Przy tym choć Dania ma formalnie 44 sztuki F-16, tylko 30 z nich uważanych jest za nadające się do latania(…). Niektóre z nich będą używane do szkolenia, inne staną się tylko dawcami części zamiennych, ale znaczna część zasili siły powietrzne Ukrainy – czytamy.

Według portalu wszystkie F-16, które dostanie od tych dwóch państw Ukraina, przechodziły modernizację od połowy lat 1990-tych do połowy 2000-nych w ramach programu Mid-Life Update(MLU), a także podlegały przeglądom w celu przedłużenia terminu eksploatacji.

Defence Express podkreśla, że choć wersji MLU daleko do najnowszej – F-16V Block 70/72 – to jest to pełnowartościowy, wielozadaniowy myśliwiec, którzy może wykonywać cały szereg zadań, włącznie z walką powietrzną na odległość ponad 100 km oraz z wykorzystaniem szerokiego wachlarza broni precyzyjnego rażenia.

– Nie można jednak wykluczać scenariusza, że niektóre myśliwce mogą przejść jakąś dodatkową modernizację, z uwzględnieniem grafiku ich przekazywania, który będzie rozciągnięty w czasie – pisze portal.

Defence Express zauważa, że Rumunia, która posiada myśliwce F-16 wyprodukowane w tym samym czasie, co te przekazywane Ukrainie, zamierza je eksploatować do połowy lat 30-tych XXI wieku. – Eksploatacja samolotów w warunkach wojennych znacznie, bo kilkakrotnie, szybciej +wypala+ potencjał tych maszyn. Trzeba to uwzględniać, szacując ostateczny termin eksploatacji. Ale w każdym razie kwestia +myśliwca dla zwycięstwa+ została już w ukraińskich siłach zbrojnych rozwiązana – ocenia portal.

19:26 Z okazji Dnia Niepodległości na głównej ulicy Kijowa stanął zniszczony rosyjski sprzęt wojskowy

Z okazji przypadającej 24 sierpnia 32. rocznicy przyjęcia Deklaracji Niepodległości Ukrainy zamiast parad i uroczystości na głównej ulicy Kijowa – Chreszczatyku, urządzona została wystawa rosyjskiego sprzętu wojskowego, zniszczonego w czasie walk przez siły ukraińskie. Jak powiadomiły wojskowe władze miasta, ulica będzie zamknięta do 28 sierpnia.

60-letnia Oksana bardzo się przestraszyła, kiedy zobaczyła nocą przejeżdżające ciężarówki, wiozące rosyjski złom wojskowy. – Póki nie założyłam okularów, bałam się, że coś się stało. Był taki hałas, tak strasznie grzmiało, że nie dało się spać. Ulżyło mi, kiedy zorientowałam się, że to zniszczony sprzęt, który jedzie na Chreszczatyk – powiedziała kobieta.

42-letni Jurij obserwował z balkonu ustawianie sprzętu. – Przyznam, że poczułem się dumny, że moi bracia, nie mający wielu zasobów technicznych, potrafili obezwładnić to rosyjskie monstrum – powiedział. – Hałas przy instalowaniu tego wszystkiego w środku nocy bardzo mi przypomniał dźwięki z frontu.

Wystawa nie jest jeszcze otwarta, nie da się z bliska obejrzeć wojennych trofeów. Jednak przechodnie z zainteresowaniem oglądają rozbite transportery i czołgi.

Jednym z nich był 73-letni Wołodymyr, który nie tylko oglądał zniszczony sprzęt i opowiadał o nim swojemu 8-letniemu wnukowi. – Zamierzaliśmy tu przyjść w Dniu Niepodległości, żeby wszystko dokładnie obejrzeć, ale skoro dzisiaj byliśmy w pobliżu, to postanowiliśmy przyjrzeć się uzbrojeniu, którym ruscy przyszli nas zabijać. Nigdy im tego nie wybaczę, że zabrali mi spokojną starość, a mojemu wnukowi – dzieciństwo – wyznał.

24 sierpnia 1991 r. parlament w Kijowie przyjął deklarację niepodległości Ukrainy. Ponad 90 proc. głosujących obywateli poparło ją trzy miesiące później w referendum.

19:19 15 lat więzienia dla koordynatora siatki rosyjskich agentów w Dnieprze

Na 15 lat pozbawienia wolności skazał ukraiński sąd za zdradę stanu koordynatora siatki rosyjskich agentów działającej w Dnieprze (środkowo-wschodnia część Ukrainy) – poinformowała w poniedziałek Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU).

Agenci wskazywali cele dla rosyjskich ataków rakietowych w Dnieprze, po czym informowali agresora o ich skutkach, zaś ich koordynator jako przykrywki używał faktu, że przewodniczył jednej z organizacji społecznych w mieście.

Koordynator i sześciu członków jego siatki zostali zatrzymani w wyniku operacji specjalnej SBU w styczniu bieżącego roku. Kolejnego agenta zatrzymano w sierpniu.

Wśród obiektów, o których siatka gromadziła informacje, były przedsiębiorstwa zapewniające dostawy energii do większości domów mieszkalnych, szpitali i zakładów przemysłowych w Dnieprze.

18:53 Podczas rocznicy inwazji Układu Warszawskiego na Czechosłowację mówiono o agresji Rosji na Ukrainę

W wielu miastach Czech w poniedziałek upamiętniono 55. rocznicę inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację. W oficjalnych wystąpieniach łączono wydarzenia z 1968 r. z trwającą agresją Rosji na Ukrainę. Prezydent Petr Pavel powiedział, że Rosja się nie zmienia.

Podczas uroczystości, które tradycyjnie odbyły się przy gmachu Czeskiego, a wcześniej – Czechosłowackiego Radia, złożono wieńce, a Pavel oznajmił, że coś podobnego do tego, co wydarzyło się w Czechosłowacji w 1968 roku, dzieje się teraz na Ukrainie, a Rosja nie zmieniła się od tego czasu.

– Nawet jeśli ma inną nazwę, to w sposobie prowadzenia polityki zagranicznej, w sposobie postrzegania wartości, pozostała dokładnie na tych samych torach – powiedział.

Zdaniem premiera Czech Petra Fiali Ukraina udowadnia całemu światu, że kompleksy Rosji pozostają tak samo niebezpieczne, jak 55 lat temu.

Przewodniczący Senatu Milosz Vystrczil i przewodnicząca Izby Poselskiej Marketa Pekarova Adamova przypomnieli o haśle z sierpnia 1968 roku: – Jesteśmy z wami, bądźcie z nami. Skierowali je bezpośrednio do Czechów: – Ukraińscy bojownicy są z nami, bądźmy nadal z nimi – apelowali.

17:45 Cztery osoby zginęły w wybuchu w Centrum Kryminalistycznym MSW

Czterech pracowników Naukowo-Badawczego Centrum Kryminalistycznego (HBR) MSW Ukrainy zginęło w wyniku wybuchu podczas badania „obiektu grożącego eksplozją” – poinformowały w poniedziałek media ukraińskie, powołując się na HBR.

Do wybuchu doszło w sobotę na terenie Państwowego Naukowo-Badawczego Centrum Kryminalistycznego MSW w Kijowie.

Pracownicy Państwowego Biura Śledczego (HBR) rozpoczęli śledztwo w tej sprawie. – Ustalono, że podczas prac obiekt badań zdetonował. Zmarło czterech pracowników Centrum, uszkodzona została fasada głównego budynku, środki transportu i pobliskie domy – poinformowało w poniedziałek HBR w komunikacie.

Śledztwo prowadzone jest w sprawie karnej z artykułu o „złamaniu zasad obchodzenia się z substancjami wybuchowymi, łatwopalnymi i żrącymi, skutkującym śmiercią ludzi”.

16:21 Ukraińskie siły powietrzne: na F-16 szkoli się obecnie 70 ukraińskich wojskowych

Siedemdziesięciu ukraińskich wojskowych przechodzi obecnie szkolenia na myśliwcach F-16 w Danii, przy czym są wśród nich zarówno piloci, jak i obsługa techniczna – poinformował rzecznik ukraińskiego lotnictwa wojskowego płk Jurij Ihnati.

Ihnat przekazał, że w pierwszych kilku rzutach szkolenie przejdą bardziej doświadczeni piloci, dla których F-16 będzie kolejnym samolotem.

– Inna grupa pilotów(…) to młodzi lotnicy, praktycznie wczorajsi absolwenci, którzy pojadą do Wielkiej Brytanii, gdzie będą opanowywać (loty na F-16) na nieco dłuższych programach, obejmujących m.in. naukę angielskiego – oznajmił rzecznik, dodając, że te drugie programy szkoleniowe mogą potrwać nawet do 2 lat.

Oprócz tego szkolenia przejdzie również personel techniczny, który zapewnia bezpieczeństwo lotów i prawidłowe funkcjonowanie maszyn.

Ponadto zmiany nastąpią w szkoleniu lotników w Charkowskim Państwowym Uniwersytecie Sił Powietrznych, gdyż zmieni się uzbrojenie lotnictwa wojskowego Ukrainy – dodał Ihnat.

15:55 Lokalne władze: w rosyjskim ataku na Czernihów zginęło 7 osób, 174 zostały ranne

Siedem osób zginęło, a 174 zostały ranne w sobotnim rosyjskim ataku na Czernihów na północnym wschodzie Ukrainy – powiedział szef władz miejskich Dmytro Bryżynski portalowi Suspilne.

Bryżynski oświadczył, że w szpitalu przebywa nadal 41 osób, przy czym cztery są w stanie ciężkim. Szesnaście osób operowano.

Siły rosyjskie ostrzelały Czernihów w sobotę przed południem; pocisk rakietowy uderzył w teatr w centrum miasta. Minister spraw wewnętrznych Ukrainy Ihor Kłymenko poinformował, że ofiary ataku to w większości ludzie, którzy wracali z cerkwi, gdzie obchodzono w sobotę święto Przemienienia Pańskiego.

Uszkodzonych zostało ponad 500 mieszkań w ok. 60 budynkach.

Czernihów, leżący 140 km od Kijowa i otwierający drogę do stolicy Ukrainy od północy, był od początku inwazji rosyjskiej jednym z najbardziej ostrzeliwanych głównych miast Ukrainy. Rosjanie od pierwszych dni próbowali go okrążyć i zająć, ale zostali powstrzymani wczesną wiosną 2022 r. na północno-wschodnich obrzeżach miasta.

15:42 Ukraiński wywiad wojskowy: wagnerowcy nie zagrożą Polsce i krajom bałtyckim, ponieważ nie są samobójcami

Przebywający na Białorusi rosyjscy najemnicy z Grupy Wagnera mogą być wykorzystywani do prowokacji na granicach z Polską i krajami bałtyckimi; nie stworzą jednak realnego zagrożenia militarnego dla tych państw, ponieważ nie są samobójcami – ocenił przedstawiciel ukraińskiego wywiadu wojskowego (HUR) Andrij Jusow.

– Wszystkie dotychczasowe działania wagnerowców na granicy Białorusi z Polską i krajami bałtyckimi, to operacje informacyjno-psychologiczne służące angażowaniu sił i środków (przeciwnika), odwracaniu jego uwagi, tworzeniu pewnego rodzaju prowokacji i dodatkowego napięcia. Nie jest to jednak faktyczne zagrożenie wojskowe. Oczywiście, w Grupie Wagnera są różni ludzie, ale nie sądzę, by był tam duży odsetek samobójców. Przynajmniej (szef tej formacji) Prigożyn zdecydowanie do takich osób nie należy – zauważył Jusow, cytowany przez agencję Ukrinform.

Według Jusowa priorytetowym kierunkiem geograficznym dla rosyjskich najemników pozostają kraje Afryki. Jak dodał, wagnerowcy są też wykorzystywani do wewnętrznych rozgrywek o władzę w Rosji, co pokazał czerwcowy „marsz” Prigożyna na Moskwę.

24 czerwca najemnicy zajęli sztab rosyjskich wojsk w Rostowie nad Donem, a następnie zaczęli posuwać się w kierunku Moskwy. Założyciel Grupy Wagnera Jewgienij Prigożyn, od dawna skonfliktowany z częścią rosyjskiego establishmentu wojskowego dowodzącą inwazją na Ukrainę, domagał się „przywrócenia sprawiedliwości” w armii i odsunięcia od władzy ministra obrony Siergieja Szojgu.

Tego samego dnia wieczorem Prigożyn ogłosił odwrót i wycofanie najemników do obozów polowych, by „uniknąć rozlewu krwi”. Było to rezultatem układu białoruskiego autorytarnego lidera Alaksandra Łukaszenki z Prigożynem, zawartego w porozumieniu z Władimirem Putinem. Zgodnie z tymi ustaleniami część bojowników Grupy Wagnera i sam Prigożyn mieli przemieścić się na Białoruś.

Jak informowały pod koniec lipca ukraińska straż graniczna i brytyjskie ministerstwo obrony, do bazy wojskowej we wsi Cel w środkowej Białorusi przybyło co najmniej kilka tysięcy wagnerowców, ale pozostaje niejasne, co stało się z ich ciężkim sprzętem.

Liczba najemników przebywających obecnie na Białorusi jest trudna do oszacowania. Niezależne białoruskie media informowały, że z Rosji wjechało już do sąsiedniego kraju kilkanaście kolumn wagnerowców. Pojawiały się też jednak doniesienia, że część tego zgrupowania mogła następnie opuścić Białoruś.

14:17 Siły powietrzne Ukrainy: do skutecznej obrony kraju potrzebujemy 128 nowoczesnych myśliwców

W celu skutecznej obrony kraju i uzyskania przewagi w powietrzu Ukraina potrzebuje około 128 nowoczesnych myśliwców takich jak amerykańskie samoloty wielozadaniowe F-16 lub podobne maszyny – oznajmił w rozmowie z Radiem Swoboda rzecznik ukraińskiego lotnictwa wojskowego płk Jurij Ihnat.

– Trwają dyskusje na temat dokładnej liczby (niezbędnych nam) maszyn. Zrozumiałe, że wojna weryfikuje plany, ale nie ma wątpliwości, że potrzebujemy ponad 100 samolotów, żeby można było rozmieścić je na różnych lotniskach, a (następnie te myśliwce) były w stanie odpowiadać na różne wyzwania i uderzać w cele (wroga). Atakować zarówno samoloty, jak też cele naziemne i tyły przeciwnika – wyjaśnił wojskowy.

Ihnat odniósł się także do szkoleń ukraińskich pilotów na samolotach F-16, realizowanych w Wielkiej Brytanii i Szwecji. Jak powiadomił, w pierwszym z tych krajów trenują młodzi piloci, którzy ukończyli w tym roku uczelnię lotniczą. W ich przypadku kurs polega głównie na szkoleniu podstawowym i pogłębionej nauce języka angielskiego. Do Szwecji udali się absolwenci z 2016 roku, lotnicy z kilkuletnim doświadczeniem bojowym.

Holandia przekaże Ukrainie 42 samoloty F-16, które dotrą do tego kraju po wyszkoleniu pilotów i obsługi technicznej – oświadczył w niedzielę ukraiński prezydent Wołodymyr Zełenski po rozmowach z szefem holenderskiego rządu Markiem Ruttem. Kilka godzin później ukraiński przywódca złożył wizytę w Danii. Premier tego kraju Mette Frederiksen ogłosiła, że władze w Kopenhadze dostarczą Kijowowi 19 maszyn F-16.

Wcześniej media, m.in. amerykański dziennik „Washington Post”, wyrażały przypuszczenia, że Siły Zbrojne Ukrainy będą mogły otrzymać F-16 najwcześniej w drugiej połowie 2024 roku, ponieważ prawdopodobnie tak długo potrwają szkolenia pierwszej grupy ukraińskich pilotów.

Ministrowie 11 państw NATO – Polski, Belgii, Kanady, Danii, Holandii, Luksemburga, Norwegii, Portugalii, Rumunii, Szwecji i Wielkiej Brytanii – powołali 11 lipca na szczycie NATO w Wilnie koalicję w celu szkolenia ukraińskich pilotów i mechaników w użyciu i obsłudze samolotów F-16. Przewodnictwo w tej inicjatywie objęły Holandia i Dania.

W piątek władze USA potwierdziły, że Waszyngton poprze przekazanie F-16 Kijowowi przez europejskich sojuszników.

13:56 Prezydent Zełenski do tłumu przed parlamentem: usiądziemy po zwycięstwie i wzniesiemy toast

Może jako prezydent nie powinienem tego mówić, ale usiądziemy po zwycięstwie i wzniesiemy toast „skal” – tak zakończył po duńsku swoje przemówienie prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, wywołując aplauz tłumu, który zebrał się przed parlamentem w Kopenhadze.

– Dziękuję Danii. Slava Ukraini – mówił do duńskiego społeczeństwa Zełenski. Mimo ogromnych środków bezpieczeństwa na dziedziniec parlamentu przyszły tysiące ludzi z duńskimi oraz ukraińskimi flagami.

W przemowie Zełenski nazwał Danię „prawdziwym sojusznikiem”, który pomógł, gdy brakowało broni oraz energii elektrycznej. – Istniało prawdopodobieństwo, że znów zwycięży tyrania, a Europa zostanie zniszczona. Ale wspólnie ratujemy Europę – zauważył.

Zdaniem Zełenskiego jest niemal pewne, że Rosja przegra wojnę. – Najważniejsze jest to, co pokazujemy naszym zwycięstwem i co wy pokazujcie, wspierając Ukrainę. Życie ludzkie ma wartość, liczy się wolność i Europa – mówił.

W poniedziałek drugiego dnia wizyty w Danii Zełenski złożył wizytę w Folketingu (jednoizbowy parlament), gdzie podziękował politykom za wsparcie oraz został przyjęty przez królową Danii Małgorzatę II, która specjalnie na tę okazję przerwała urlop. W niedzielę premier Danii Mette Frederiksen w towarzystwie Zełenskiego w bazie wojskowej w południowej Jutlandii ogłosiła przekazanie Ukrainie 19 samolotów F-16.

13:10 Ukraińskie siły powietrzne: samoloty F-16 mogą zmienić losy naszej wojny z Rosją

Przekazanie nam amerykańskich samolotów wielozadaniowych F-16 może zmienić losy naszej wojny z Rosją; realizacja tej decyzji zapewni Ukrainie to, co jest jej najbardziej niezbędne, czyli przewagę w powietrzu na terenach okupowanych przez wroga – ocenił rzecznik ukraińskiego lotnictwa wojskowego płk Jurij Ihnat.

Mówiłem już wcześniej, że jeśli otrzymamy F-16, to wygramy wojnę. Nie stanie się to od razu, ale zmieni bieg wydarzeń na froncie. Wszyscy powinni zdawać sobie sprawę z faktu, że wsparcie z powietrza ma kluczowe znaczenie dla powodzenia operacji naziemnych – podkreślił rzecznik, cytowany przez portal Ukrainska Prawda.

– W tej sekundzie na okupowanych terytoriach (Ukrainy) znajduje się około ośmiu-dziewięciu rosyjskich myśliwców, które zrzucają kierowane bomby lotnicze i wystrzeliwują pociski powietrze-ziemia. Jeśli (będziemy dysponowali samolotami) F-16, (wróg) nie zdoła już tego robić – zapewnił Ihnat.

W ocenie rzecznika strona ukraińska będzie musiała zmodernizować swoją infrastrukturę na potrzeby związane z przyjęciem F-16. Pułkownik jednak zapewnił, że nie powinno to stanowić dużego problemu, ponieważ samoloty F-15 i F-16 gościły już na Ukrainie w 2012 i 2018 roku. Wykorzystywano wówczas lotniska wojskowe w Myrhorodzie i Starokonstantynowie.

Holandia przekaże Ukrainie 42 samoloty F-16, które dotrą do tego kraju po wyszkoleniu pilotów i obsługi technicznej – oświadczył w niedzielę prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski po rozmowach z szefem holenderskiego rządu Markiem Ruttem. Kilka godzin później ukraiński przywódca złożył wizytę w Danii. Premier tego kraju Mette Frederiksen ogłosiła, że władze w Kopenhadze dostarczą Kijowowi 19 maszyn F-16.

Wcześniej media, m.in. amerykański dziennik „Washington Post”, wyrażały przypuszczenia, że Siły Zbrojne Ukrainy będą mogły otrzymać F-16 najwcześniej w drugiej połowie 2024 roku, ponieważ prawdopodobnie tak długo potrwają szkolenia pierwszej grupy ukraińskich pilotów.

Ministrowie 11 państw NATO – Polski, Belgii, Kanady, Danii, Holandii, Luksemburga, Norwegii, Portugalii, Rumunii, Szwecji i Wielkiej Brytanii – powołali 11 lipca na szczycie NATO w Wilnie koalicję w celu szkolenia ukraińskich pilotów i mechaników w użyciu i obsłudze samolotów F-16. Przewodnictwo w tej inicjatywie objęły Holandia i Dania.

W piątek władze USA potwierdziły, że Waszyngton poprze przekazanie F-16 Kijowowi przez europejskich sojuszników.

12:26 Rosyjskie media: ukraińskie wojska po raz pierwszy zniszczyły bombowiec strategiczny na terytorium Rosji

Sobotni atak przy pomocy drona na lotnisko wojskowe w obwodzie nowogrodzkim w Rosji skutkował pierwszym potwierdzonym zniszczeniem rosyjskiego bombowca strategicznego przez ukraińskie wojska; samolot Tu-22M3 całkowicie spłonął – zauważył rosyjski niezależny portal Moscow Times.

W sobotę w godzinach porannych bezzałogowiec uderzył w lotnisko w miejscowości Solcy w zachodniej części Rosji, położone między Nowogrodem Wielkim i Pskowem. Rosyjskie ministerstwo obrony informowało, że „uszkodzono co najmniej jedną maszynę”, lecz na zdjęciach z miejsca zdarzenia było wyraźnie widać, że bombowiec doszczętnie spłonął.

Co istotne, zmagający się ze skutkami zachodnich sankcji rosyjski przemysł zbrojeniowy nie dysponuje już wystarczającą bazą inżynieryjno-techniczną, by produkować nowe samoloty tego typu – powiadomił Moscow Times na Telegramie.

Wcześniej ukraińska agencja UNIAN przypominała, że Tu-22M3 to bombowiec przenoszący pociski manewrujące Ch-22, które mogą być uzbrojone w głowice jądrowe.

– Organizowane przez Ukrainę ataki i operacje sabotażowe skutkowały już zniszczeniem lub uszkodzeniem ponad 10 samolotów i śmigłowców wojskowych w bazach na terenie Białorusi i (okupowanego) Krymu, a także w Riazaniu, Engelsie oraz w obwodach nowosybirskim i pskowskim – wymienił Moscow Times.

Opozycyjny serwis podał za swoimi informatorami, że rosyjski dyktator Władimir Putin omawiał ryzyko podobnych aktów sabotażu podczas spotkań z przedstawicielami resortów i instytucji siłowych.

Rozmówcy Putina zawsze „zaklinali się”, że więcej do takich sytuacji nie dojdzie, ale „nikt nie mógł tego zagwarantować na 100 procent” – oznajmił Moscow Times.

11:40 Dwie ofiary śmiertelne rosyjskich ostrzałów w obwodach charkowskim i zaporoskim

Dwóch cywilów zginęło w ciągu minionej doby w rosyjskich ostrzałach w obwodach charkowskim i zaporoskim, na północnym wschodzie i południu Ukrainy; co najmniej 13 osób w tych częściach kraju doznało obrażeń – poinformowały w poniedziałek regionalne władze w Charkowie i Zaporożu.

W niedzielę najeźdźcy ostrzelali z dział artyleryjskich m.in. miasta Wołczańsk i Kupiańsk na Charkowszczyźnie. Śmierć poniósł 71-letni mieszkaniec Wołczańska. Położony niedaleko linii frontu Kupiańsk atakowano przez cały dzień bez przerwy i zniszczono tam wiele cywilnych obiektów, m.in. prywatne domy, budynki lokalnych przedsiębiorstw, a także szkołę i pocztę. Rannych zostało 11 mieszkańców, w tym pracownik medyczny udzielający pomocy poszkodowanym – relacjonował na Telegramie gubernator obwodu charkowskiego Ołeh Syniehubow.

W regionie zaporoskim agresorzy ostrzelali przyfrontowe miejscowości z artylerii i wyrzutni rakietowych; atakowali również przy pomocy dronów. Zginął 61-letni mężczyzna ze wsi Szyroke, a dwie kolejne osoby doznały obrażeń – powiadomił szef obwodowych władz Jurij Małaszko.

Łącznie tylko w ciągu jednego dnia rosyjskie wojska dokonały 92 ostrzałów wymierzonych w 23 miejscowości – dodał przewodniczący regionalnej administracji z Zaporoża.

11:22 Wiceminister obrony Ukrainy: od początku kontrofensywy wyzwoliliśmy 43 km kwadratowe terytorium pod Bachmutem

Od czerwca, czyli początku naszej kontrofensywy, wyzwoliliśmy już 43 km kwadratowe terytorium pod Bachmutem na wschodzie Ukrainy, w tym 3 km kwadratowe w ciągu minionego tygodnia – oznajmiła ukraińska wiceminister obrony Hanna Malar, cytowana przez agencję UNIAN.

Najbardziej zażarte walki toczą się o wzgórza na północ od Bachmutu. Siły rosyjskie próbują wyprzeć stamtąd ukraińskie wojska i uzyskać dzięki temu możliwość swobodnego przemieszczania się. Obecnie Rosjanie znajdują się w okupowanym Bachmucie w pułapce, ponieważ pozostają narażeni na nasze ostrzały. Dlatego wróg stara się to zmienić, lecz jego szturmy nie przynoszą rezultatu – przekazała Malar na antenie ukraińskiej telewizji.

Wiceminister dodała, że na kierunkach kupiańskim i łymańskim, gdzie w ciągu ostatnich dwóch tygodni obserwowano intensyfikację rosyjskich działań ofensywnych, agresor dąży do przegrupowania swoich oddziałów. – Sytuacja tam wciąż jest trudna, ale (…) nasze wojska stawiły (wrogowi) tak zaciekły opór, że teraz (Rosjanie) liżą rany – poinformowała Malar.

Bitwa o Bachmut to najdłuższe i najbardziej krwawe starcie podczas wojny Rosji przeciwko Ukrainie, trwające od sierpnia 2022 roku. 20 maja bieżącego roku szef rosyjskiej najemniczej Grupy Wagnera Jewgienij Prigożyn oświadczył, że jego jednostki zdobyły Bachmut.

Od czerwca strona ukraińska regularnie informuje o sukcesach lokalnych operacji kontrofensywnych pod Bachmutem, prowadzonych głównie na terenach położonych na północny i południowy zachód od miasta. Analitycy ds. wojskowości podkreślają, że celem tych działań jest m.in. opanowanie wzgórz, z których możliwe będzie ostrzeliwanie sił agresora znajdujących się w zniszczonej miejscowości.

Prezydent USA Joe Biden, uczestniczący w szczycie G7 w Hiroszimie, oznajmił 21 maja, że rosyjskie wojska straciły w Bachmucie około 100 tys. żołnierzy.

10:59 Duński minister obrony: Ukraina będzie mogła wykorzystywać samoloty F-16 na swoim terytorium

Ukraina będzie mogła wykorzystywać przekazywane przez Danię samoloty wielozadaniowe F-16 tylko na swoim terytorium – oznajmił w poniedziałek duński minister obrony Jakob Ellemann-Jensen, odnosząc się do wcześniejszych zasad przekazywania uzbrojenia.

– Darowizny broni są przekazywane pod warunkiem, że służą wypędzeniu wroga z terytorium Ukrainy i nie dalej. Takie są warunki bez względu na to czy chodzi o czołgi, myśliwce czy coś innego – podkreślił Ellemann-Jensen, cytowany przez duńską agencję Ritzau.

Minister dodał, że „jest to wiadomość, którą oczywiście otrzyma Ukraina”.

W niedzielę na lotnisku wojskowym w Skrydstrup w południowej Jutlandii premier Danii Mette Frederiksen w obecności prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego ogłosiła przekazanie przez Danię 19 myśliwców F-16. Wówczas Zełenski pytany przez dziennikarzy odparł, że podczas rozmów nie podnoszono kwestii warunków użytkowania samolotów.

W poniedziałek prezydent Ukrainy w przemówieniu w parlamencie Danii podziękował politykom tego kraju za decyzję o przekazaniu myśliwców F-16.

10:12 Prezydent Zełenski w duńskim parlamencie: wszyscy sąsiedzi Rosji są zagrożeni, jeśli Ukraina nie wygra wojny

Wszyscy sąsiedzi Rosji są zagrożeni, jeśli Ukraina nie wygra wojny. Ale Ukraina wygra wojnę – mówił w poniedziałek w duńskim parlamencie prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski, dziękując za samoloty F-16.

W drugim dniu wizyty w Danii, Zełenski złożył wizytę w Folketingu (jednoizbowy parlament). W niedzielę premier Danii Mette Frederiksen ogłosiła przekazanie Ukrainie 19 samolotów F-16.

Przywódca państwa ukraińskiego przyznał, że wierzy w ludzką solidarność, zapewnił, że z pomocą Zachodu Ukraina wygra wojnę.

– Każdy kraj może stać się celem. Jestem pewien, że można to wyczuć – ostrzegł.

Zełenski podziękował Danii za przekazaną broń, wymieniając ich rodzaje, a zwłaszcza za ostatnią deklarację o przekazaniu myśliwców F-16.

– W pewnym momencie mówiono, że nigdy to się nie stanie – przypomniał.

Według Zełenskiego Putin rozpoczynając inwazję na Ukrainę wierzył, że „zło może zmienić historię”.

– Wierzył tylko we władzę, bez człowieka. Wierzył w przemoc i dlatego jest słaby. My wierzymy w coś innego i dlatego jesteśmy silni, razem z wami – podkreślił prezydent Ukrainy, nagradzany oklaskami.

Wizytę Zełenskiego w parlamencie duńskie media określają jako historyczną.

W poniedziałek wczesnym popołudniem Zełenski ma jeszcze wygłosić krótką mowę przed parlamentem skierowaną do Duńczyków. W programie jest również audiencja pary prezydenckiej u królowej Danii Małgorzaty II, a także spotkanie z grupą Ukraińców.

10:05 Prokuratura: zatrzymano adwokata z Kramatorska, który współpracował z rosyjską FSB

W Kramatorsku w obwodzie donieckim na wschodzie Ukrainy zatrzymano adwokata, który od marca 2023 roku współpracował z rosyjską Federalną Służbą Bezpieczeństwa (FSB); prawnik przekazywał wrogowi informacje o pozycjach naszych wojsk i obiektach infrastruktury krytycznej – powiadomiła w poniedziałek ukraińska Prokuratura Generalna.

W latach 2014-21 adwokat mieszkał w obwodzie moskiewskim w Rosji, a następnie powrócił na Ukrainę. Kolaborant kontaktował się z funkcjonariuszem FSB za pośrednictwem komunikatora Telegram, przekazując mu informacje, które przyczyniły się nie tylko do śmierci naszych żołnierzy, ale również cywilów. Rosjanom szczególnie zależało na danych dotyczących m.in. ukraińskich fortyfikacji i posterunków wojskowych – przekazała prokuratura.

Jak dodano, w mieszkaniu zdrajcy znaleziono rosyjskie karty płatnicze i telefony komórkowe z kartami SIM rosyjskich operatorów. Sąd zastosował wobec mężczyzny środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania.

Kramatorsk to jeden z najważniejszych ośrodków obwodu donieckiego kontrolowanych przez władze w Kijowie, istotny m.in. jako zaplecze logistyczne i aprowizacyjne ukraińskich wojsk walczących w Donbasie. Miasto jest częstym celem rosyjskich ostrzałów. W czerwcowym ataku rakietowym na tamtejszą pizzerię zginęło 13 osób, a ponad 60 zostało rannych.

9:37 Resort obrony Wielkiej Brytanii: Rosja rozbudowuje struktury wojskowe, tworząc nową armię

Wobec przedłużającej się wojny na Ukrainie Rosja rozbudowuje swoje struktury wojskowe i bardzo prawdopodobne jest utworzenie nowej formacji – 18. Armii Ogólnowojskowej – przekazało w poniedziałek brytyjskie ministerstwo obrony.

W codziennej aktualizacji wywiadowczej przekazano, że armia ta powstanie prawdopodobnie z połączenia i wzmocnienia innych jednostek działających obecnie w obwodzie chersońskim, w tym 22. Korpusu Armijnego, który zwykle stanowi rosyjski garnizon na okupowanym Krymie. Prawdopodobnie będzie się ona składać głównie ze zmobilizowanego personelu i skupi się na defensywnych operacjach na południu Ukrainy.

– Rosja prawdopodobnie zamierza uwolnić bardziej doświadczone jednostki do walki na kluczowych osiach. Istnieje realna możliwość, że doprowadziło to do niedawnego przesunięcia sił powietrznodesantowych z Chersonia do silnie zagrożonego sektora Orichowa – napisano.

9:02 Policja: zatrzymano mężczyznę, który podpalał auta wojskowych

Zatrzymano mieszkańca Kijowa, który podpalał samochody ukraińskich żołnierzy – poinformowała w poniedziałek ukraińska policja. Swoje czyny mężczyzna argumentował negatywnym stosunkiem do wojskowych.

Policja ustaliła, że mężczyzna spalił 12 samochodów należących do żołnierzy albo innych osób związanych z ukraińskimi siłami obrony. Został złapany na gorącym uczynku podczas próby podpalenia 13. pojazdu.

35-letni podejrzany podpalał auta, kiedy w mieście były przerwy w dostawie prądu i oświetleniu ulic podczas rosyjskich ostrzałów.

Jak czytamy w komunikacie policji, mężczyzna samodzielnie przygotowywał urządzenia zapalające i przyczepiał je do samochodów wojskowych.

Podpalacz, mieszkający w Kijowie od 2014 roku, został aresztowany i grozi mu do 10 lat pozbawienia wolności. Śledczy przeprowadzili też wobec niego działania kontrwywiadowcze.

– Swoje działania zatrzymany argumentował negatywnym stosunkiem do wojskowych – przekazał Dmytro Szumejko z kijowskiej policji. Służby sprawdzają, czy miał też związek z innymi przestępstwami, w tym przeciwko bezpieczeństwu narodowemu Ukrainy.

8:56 Lokalne władze: port w Mariupolu stał się bazą rosyjskiej marynarki wojennej

W niedzielę do portu w zniszczonym i okupowanym przez Rosjan Mariupolu nad Morzem Azowskim po raz pierwszy wpłynął okręt wojenny wroga; można zatem oficjalnie przyznać, że w tym mieście utworzono bazę rosyjskiej floty – oznajmił w poniedziałek lojalny wobec Kijowa doradca mera Mariupola Petro Andriuszczenko.

– Na godzinę przed cumowaniem okrętu na terenie portu wylądowały cztery śmigłowce wojskowe różnych klas i przebywały tam do wieczora. Będziemy obserwować, czy jest to jednorazowy pobyt (tego okrętu w Mariupolu), czy (baza będzie miała charakter) stały. (…) Jeśli stały, to wiąże się z tym wiele pytań. Poczynając od tego, jakie zagrożenie stanowi ten okręt, a kończąc na ocenie (prawdopodobieństwa) nowej bitwy o Mariupol w najbliższym czasie – zauważył samorządowiec w komentarzu na Telegramie.

Dwie najważniejsze bazy Floty Czarnomorskiej znajdują się w Sewastopolu na okupowanym Krymie i w Noworosyjsku w Kraju Krasnodarskim. W czerwcu pojawiły się pierwsze doniesienia, że rosyjska marynarka wojenna tworzy sztab w Mariupolu z myślą o formowaniu Azowskiego Okręgu Wojskowo-Morskiego. Jak wówczas informowano, flota nowego okręgu, czyli osiem okrętów i kutrów bojowych oraz 16 jednostek zabezpieczających, to siły należące wcześniej do Floty Czarnomorskiej oraz Flotylli Kaspijskiej.

Wojska agresora oblegały 430-tysięczny Mariupol od lutego 2022 roku i ostatecznie zdobyły to miasto w maju, po blisko trzech miesiącach walk. Rosjanie niemal doszczętnie zrównali miejscowość z ziemią i popełnili tam zbrodnie na ludności cywilnej. Brak dokładnych danych o łącznej liczbie ofiar oblężenia Mariupola. Władze w Kijowie szacują, że mogło tam zginąć co najmniej 22 tys. osób.

W okupowanym mieście wciąż panuje bardzo trudna sytuacja humanitarna. Brakuje m.in. żywności, wody, lekarstw i środków higienicznych.

7:54 Reuters: czasowo zawieszono działalność dwóch lotnisk w Moskwie

W Moskwie w poniedziałek na lotnisku Domodiedowo czasowo ograniczono przyloty i odloty, a inny port lotniczy w rosyjskiej stolicy – Wnukowo całkiem zawiesił loty – podała agencja Reutera. Później rejsy wznowiono.

Lotnisko Domodiedowo podjęło taką decyzję, by „zapewnić dodatkowe środki bezpieczeństwa lotów” – przekazał Reuters. Według tej agencji na Wnukowie przyloty i odloty zawieszono po „strąceniu ukraińskiego drona nad regionem moskiewskim”.

7:02 ISW: ukraińskie ataki na tyły Rosjan wywołują krytykę pod adresem rosyjskiego dowództwa

Ukraińskie ataki na tyły Rosjan wywołują niezadowolenie w rosyjskiej przestrzeni informacyjnej i krytykę pod adresem rosyjskiego dowództwa – pisze w najnowszej analizie amerykański Instytut Studiów nad Wojną (ISW). Jak dodaje, zapewne taki właśnie jest cel strony ukraińskiej.

Część rosyjskich tzw. blogerów wojskowych skarży się, że rosyjskie siły nie bronią terytorium Rosji przed atakami – podkreśla ISW. Jak powiadomiło rosyjskie źródło, nocą z 19 na 20 sierpnia obrona przeciwlotnicza Rosji nie aktywizowała się, by obronić przed atakiem dworzec kolejowy w Kursku.

Brytyjskie ministerstwo obrony zwróciło uwagę, że dowództwo rosyjskich Sił Powietrzno-Kosmicznych najprawdopodobniej jest pod silną presją, by poprawić obronę powietrzną nad zachodnią Rosją, bo w ostatnich miesiącach zwiększył się zakres zagrożeń penetrujących jej terytorium.

ISW pisze też o złości części rosyjskich tzw. blogerów wojskowych wywołanej niedawnymi ukraińskimi atakami na most prowadzący na anektowany Krym. „Blogerzy” wezwali rosyjskie wojska do ataków na rodziny i domy przedstawicieli ukraińskich władz, co według nich miałoby zapobiec dalszym atakom na rosyjskie tyły.

6:33 Mieszkańcy Kijowa już przygotowują się do kolejnej ciężkiej zimy w czasie wojny

Od dwóch tygodni upały w Kijowie uniemożliwiają wielu mieszkańcom ukraińskiej stolicy normalny sen, który i tak dodatkowo jest przerywany częstymi alarmami przeciwlotniczymi. Jednak mimo wysokich temperatur kijowianie myślą już o tym, jak będą ogrzewać mieszkania za kilka miesięcy w warunkach rosyjskiej inwazji.

Prognozowana jest kolejna ostra zima, ostrzega przed nią również szef ukraińskiego MSZ Dmytro Kułeba. W rezultacie klienci kijowskich sklepów pytają o grzejniki, latarki, generatory i powerbanki.

47-letnia Natalia postanowiła nie czekać na ostatnią chwilę i uzupełnia zapasy z wyprzedzeniem.

– Obecnie wszystkie te urządzenia można kupić ze zniżką. Już kupiłam lampę na akumulator. Rozglądam się jeszcze za cieplejszą kołdrą, a ze starej uszyję kilka wałków, żeby uszczelnić drzwi i okna – mówi PAP kobieta.

Mimo ocieplenia ścian, 32-letni Iwan kupił kilka zgrzewek pochłaniaczy wilgoci.

– Mieszkanie jest zawilgocone, a na elektryczny osuszacz powietrza nie możemy liczyć, więc kupiliśmy pochłaniacze wilgoci w tabletkach – powiedział.

Elektryk Mychajło w rozmowie z PAP oświadczył, że powodzeniem cieszą się różnego rodzaju stabilizatory napięcia.

– Poprzednia zima bardzo dobrze pokazała, jak sprzęt elektryczny reaguje na ciągłe skoki napięcia. Dlatego wielu ludzi zwraca się do mnie po poradę albo zleca zainstalowanie stabilizatora – poinformował.

Ekspedientka jednego z punktów odbioru zamówień sklepu internetowego zauważyła, że obecnie klienci chętniej korzystają z możliwości rozszerzonej gwarancji na różnego typu sprzęt AGD.

– Wcześniej było tak, że to sprzedawcy proponowali tę opcję, a teraz sytuacja się zmieniła i to klienci o nią wypytują. Myślę, że wielu ludzi finansowo nie wytrzyma kolejnej wymiany sprzętu, więc po prostu wolą jakoś zabezpieczyć się przed ewentualną awarią – oceniła ekspedientka.

PAP/aKa