Śmierć jest nieodłączną częścią życia. Nie znaczy to jednak, że zawsze jest się na nią gotowym i przyjmuje jako coś oczywistego. Smutek po śmierci bliskiej osoby, poczucie rozbicia, dezorganizacja życia, szok, a nawet gniew – to wszystko jak najbardziej zrozumiałe emocje. Trudno pogodzić się z tym, że ukochanej osoby już nie ma. Czasem, który na to pozwala, jest właśnie żałoba.
Każdy człowiek ma prawo przeżyć żałobę. Odbieranie sobie tego prawa może doprowadzić do wielu problemów. Żałoba jest bowiem naturalnym elementem godzenia się ze śmiercią kogoś, kto był dla Ciebie ważny. Niezależnie od tego, ile masz lat i kim jesteś. Przeżywanie żałoby to też kwestia bardzo indywidualna. Daj sobie czas na to, by wszystko przepracować i na nowo odnaleźć się w rzeczywistości. To zadanie trudne, ale nie niemożliwe. I pamiętaj: w tym wszystkim nie jesteś osamotniony. W Twoim otoczeniu na pewno są osoby, które Ci pomogą w potrzebie.
CZYM JEST ŻAŁOBA?
Żałoba to czas godzenia się ze śmiercią bliskiej osoby. Każda kultura ma wypracowane własne rytuały, które mają na celu pomóc pogodzić się z tym, co się stało i jest już nieodwracalne. To całkiem naturalny czas. Nie należy z nim walczyć, należy ją zaakceptować i przeżyć. Różne kultury mają na to różne metody.
W Polsce przyjęło się, że osoby w żałobie ubierają się na czarno, unikają imprez czy głośnych zabaw. Przyjmują ten czas w ciszy, skupieniu i bez brania udziału w wydarzeniach towarzysko-rozrywkowych. Kulturowo czas ten związany jest z relacją, która łączyła osobę w żałobie z osobą zmarłą i może trwać nawet rok. A ściślej mówiąc, czysto kulturowo, żałoba po śmierci współmałżonka, powinna trwać dokładnie dwanaście miesięcy i sześć tygodni. Żałoba po śmierci rodziców to z kolei sześć miesięcy, a po dziadkach trzy miesiące.
Oczywiście, te ramy wyznaczają tylko kulturową żałobę. Jeśli potrzebujesz więcej czasu, by poradzić sobie z własnymi emocjami i pogodzić ze śmiercią bliskiej osoby, masz do tego prawo i nie powinieneś się z tego powodu czuć źle.
ETAPY ŻAŁOBY
Choć każda żałoba jest kwestią bardzo indywidualną i zależną od danego człowieka – jego charakteru, więzi z osobą zmarłą, ale jednak można wyznaczyć pewne etapy żałoby. Jak wygląda żałoba w ujęciu psychologicznym?
• Szok – sama wiadomość o śmierci bliskiej osoby jest szokiem. Nie zawsze można się na śmierć kogoś bliskiego przygotować. Nie zawsze bowiem umiera osoba starsza po długiej, ciężkiej chorobie. Im śmierć gwałtowniejsza, im bardziej niespodziewana, tym szok jest większy.
• Dezorganizacja – ktoś umarł. Już nigdy więcej się nie pojawi. Rzeczywistość właśnie nieodwracalnie się zmieniła. Trzeba nauczyć się funkcjonować w tej nowej rzeczywistości. To wprowadza sporą dezorganizację. Nierzadko wiążę się to z koniecznością zmiany życia, dostosowania się do nowych warunków. Tym to trudniejsze, tym większe zmiany, im większy wpływ na życie danej osoby czy całej rodziny miała osoba zmarła.
• Gniew i bunt – w końcu przychodzi czas na gniew. Na bunt, na gorzkie pytania, dlaczego dana osoba musiała umrzeć, dlaczego właśnie to musiało się stać. Osoba w żałobie może być rozzłoszczona na otoczenie, na innych ludzi, na Boga, czy nawet na samą osobę zmarłą, za to, że zostawiła innych w żałobie.
• Żal – strata osoby bliskiej zawsze powoduje silne poczucie straty, żal i smutek. Ta część może też trwać najdłużej. Brak energii do działania, paraliżujący smutek, odsuwanie się od ludzi – to wszystko powodowane jest właśnie żalem po śmierci kogoś bliskiego.
• Akceptacja – w końcu nadchodzi czas akceptacji. W końcu dana osoba uczy się funkcjonować w nowym świecie, bez osoby bliskiej. Nie znaczy to, że zapomina – nadal pamięta, nadal osoba zmarła jest dla niej ważna. Uczy się jednak żyć dalej i zamyka pewien rozdział w swoim życiu.
Każdy człowiek ma prawo do przeżywania żałoby. Nie każda żałoba jednak przebiega w sposób zdrowy i właściwy. Zdarza się, że ktoś nie może iść dalej, nie może przejść do etapu akceptacji i zamknąć etapu żałoby. Taka osoba potrzebuje szczególnie mocnego wsparcia.
JAK WSPIERAĆ OSOBĘ W ŻAŁOBIE?
Jeśli ktoś w Twoim bliskim otoczeniu przeżywa żałobę, może potrzebować Twojego wsparcia. To bardzo ważne, by taka osoba nie czuła się samotna. Jej świat mógł się zawalić, a na pewno nieodwracalnie się zmienił. Poczucie, że nie zostało się samemu z tym wszystkim, jest naprawdę bardzo ważne.
Pamiętaj, że każdy człowiek ma prawo do przeżywania żałoby na swój sposób. Nie możesz poganiać kogoś, nie możesz wymuszać, by „wziął się w garść” czy przestał być smutny. Nie neguj cudzych emocji i odczuć, nie porównuj z innymi. Co za to możesz zrobić?
Przede wszystkim daj znać, że jesteś i że ten ktoś może na Ciebie liczyć. Daj znać, że zawsze chętnie wysłuchasz i pomożesz – nawet uporać się z codziennymi obowiązkami, które mogą być niezwykle obciążające dla osób w żałobie. Pamiętaj, by wspierać, a nie wyręczać. Jeśli widzisz, że ktoś zupełnie sobie nie radzi z sytuacją, możesz zasugerować wizytę u psychologa lub skorzystanie z pomocy psychoterapeuty. Jeśli nie wiesz, jak pomóc osobie w żałobie, zajrzyj tutaj: https://psychoterapiacotam.pl/psycholog-warszawa.
PSYCHOTERAPIA – UPORAJ SIĘ Z ŻAŁOBĄ
Nie zawsze żałoba przebiega we właściwy sposób. Czasami trudno jest się otrząsnąć i iść dalej. Bywa, że można utknąć na jakimś etapie żałoby i nie móc się z nią uporać. W tym momencie musisz pamiętać, że nie jesteś pozostawiony sam sobie.
Masz prawo do swoich emocji, masz prawo też do poszukania pomocy i wsparcia. Możesz powiedzieć o swoich problemach bliskim Ci osobom lub porozmawiać o nich z psychologiem. Psycholog może Ci pomóc zrozumieć to, co przeżywasz. Może też zasugerować psychoterapię.
Podczas psychoterapii masz czas na to, by uporać się z własnymi emocjami i pogodzić się ze śmiercią bliskiej osoby. Możesz odnaleźć w sobie siłę na to, by móc iść dalej. Możesz skorzystać z psychoterapii indywidualnej lub grupowej. Podczas psychoterapii grupowej masz unikalną szansę poznania osób, które też przeżywają żałobę, a więc doskonale wiedzą, co przeżywasz i możecie sobie wspólnie służyć tak potrzebnym wsparciem.
Śmierć bliskiej osoby to traumatyczne wydarzenie, ale możesz sobie z tym poradzić i na nowo poukładać swoje życie.
Artykuł sponsorowany