Trwają pracę nad wirtualną rekonstrukcją jednego z najstarszych portów na ziemiach Polski, który znajdował się w Pucku. W 2020 r. każdy zainteresowany będzie mógł skorzystać z bezpłatnej aplikacji, gdzie znajdzie wizualizacje.

Port w Pucku funkcjonował mniej więcej od IX do XIII w. Jest uznawany za jeden z najstarszych na obecnych ziemiach Polski. Naukowcy uważają, że prawdopodobnie wzniosły go i wykorzystywały wczesnośredniowieczne plemiona słowiańskie, pozostające w kontaktach z mieszkańcami Skandynawii. Choć odkryto go na puckim nabrzeżu ponad 40 lat temu, do tej pory nie powstała jego kompleksowa rekonstrukcja.

– Pod wodą zachowały się zarówno elementy drewnianej infrastruktury portowej w postaci pomostów, jak i umocnienia brzegowe w formie złożonych konstrukcji drewnianych – opowiada dr hab. Andrzej Pydyn z Instytutu Archeologii UMK w Toruniu. Naukowiec jest szefem zespołu, który wykonuje szereg badań nieinwazyjnych, pozwalających na rekonstrukcję portu.

PODWODNE PRACE

Pierwszym etapem prac, wykonywanych wspólnie z Instytutem Morskim w Gdańsku, było sporządzenie dokładnego odwzorowania dna wraz z zalegającymi na nim konstrukcjami drewnianymi. W tym celu wykorzystano sondę wielowiązkową.

Podwodne prace trwają od kilkunastu miesięcy. Do tej pory archeolodzy zeskanowali powierzchnię ponad 16 ha. Najciekawsze obszary zadokumentowano dodatkowo z wykorzystaniem fotogrametrii. Metoda ta pozwala na zobrazowanie przestrzenne (3D) drewnianych konstrukcji portowych. Jak podkreślają inicjatorzy akcji, dotychczas nikt nie stosował tej metody na tak rozległych stanowiskach podwodnych.

Naukowcy właśnie zaczęli pomiary z wykorzystaniem nowoczesnego urządzenia, tzw. parametrycznego profilografu osadów dennych. Umożliwia on zajrzenie i zadokumentowanie konstrukcji i wraków, które są nawet przykryte mułem. Prace te realizowane są we współpracy z partnerami z Polski i Niemiec.

NASTĘPNIE WIZUALIZACJA

Kolejnym etapem akcji będzie wykonanie (na podstawie obrazów uzyskanych w omówionych wcześniej badaniach) wizualizacji, obrazujących średniowieczny port w czasach jego świetności. Docelowo będzie ona dostępna w aplikacji na urządzenia mobilne w 2020 r.

Wykonanie kompleksowej dokumentacji reliktów portu i jego wizualizacji jest możliwe dzięki środkom uzyskanym w ramach unijnego programu Interreg Central Europe. Partnerami projektu „Virtual Arch” są zarówno Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, jak i Miasto Puck.

PAP/mkul