10 kwietnia 2020 roku przypada dziesiąta rocznica tragedii smoleńskiej. Przed dziesięcioma laty w katastrofie samolotu Tu-154 zginęło 96 osób, w tym prezydent Lech Kaczyński z małżonką, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, a także politycy, wojskowi i duchowni. Na antenie Radia Gdańsk wspominać będziemy tych szczególnie związanych z Pomorzem, wracając pamięcią do dni pełnych bólu. W tym artykule znajdą państwo harmonogram emisji audycji oraz zapis poszczególnych materiałów.

Kwiecień 2020 roku to zbieg dwóch okrągłych, tragicznych rocznic wydarzeń z historii Polski. 80 lat temu, w 1940 roku w Lesie Katyńskim, funkcjonariusze NKWD rozstrzelali co najmniej 21 768 obywateli Polski, w tym ponad 10 tys. oficerów Wojska Polskiego i Policji Państwowej. Przez pół wieku władze ZSRR wypierały się odpowiedzialności za to ludobójstwo, w 1990 roku uznając ją ostatecznie za jedną z ciężkich zbrodni stalinizmu.

Pamięć poległych w Katyniu zamierzała uczcić polska delegacja, pełna wybitnych mężów stanu, która 10 kwietnia 2010 roku leciała na uroczystości w Rosji. Niestety, nie dotarła na miejsce. W katastrofie samolotu Tu-154 pod Smoleńskiem zginęli jego wszyscy pasażerowie i cała załoga.

– 10 kwietnia to dla Polski bardzo bolesna rocznica. Tego dnia w 2010 roku w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem zginęło 96 osób: prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński wraz z małżonką Marią Mackiewicz-Kaczyńską, ostatni prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, politycy, urzędnicy państwowi, dowódcy Wojska Polskiego, duchowni, działacze społeczni. Przedstawiciele elity państwa polskiego, reprezentujący wszystkie opcje ideowe i polityczne. Zginęli na służbie, chcąc oddać hołd tysiącom polskich oficerów, żołnierzy i policjantów, zamordowanych przez Sowietów w 1940 roku w ramach Zbrodni Katyńskiej. Zginęli, ponieważ żywa była w nich narodowa pamięć. Pielęgnowanie tej pamięci jest również obowiązkiem nas wszystkich, w tym mediów narodowych, realizujących misję publiczną. Katyń 1940 i Smoleńsk 2010. Te dwie daty zostały połączone daniną polskiej krwi na „nieludzkiej ziemi” – mówi prezes Radia Gdańsk Adam Chmielecki.

WSPOMNIENIA NA ANTENIE RADIA GDAŃSK

W tym tygodniu prezentujemy Państwu fragmenty audycji i wspomnień, które w całości znajdują się na wydanym przez Radio Gdańsk 2 płytowym okolicznościowym albumie #Pamięć – Katyń 1940/Smoleńsk 2010. To pamiątkowe wydawnictwo oparte jest na audycjach archiwalnych Radia Gdańsk. Dwie 70-minutowe płyty to fascynujący zbiór reportaży oraz dokumentów, dedykowanych pamięci rodaków, którzy zginęli w 1940 i 2010 roku. Przypomnimy ich idee oraz zaangażowanie w sprawy międzynarodowe, polskie i pomorskie. Wskazujemy zagadnienia życia politycznego i społecznego, którym poświęcali czas i uwagę. Spoglądamy na ich życie i dokonania jak na źródło, z którego nadal możemy czerpać.

Od 6 do 10 kwietnia na naszej antenie emitować będziemy fragmenty poświęcone poszczególnym ofiarom katastrofy smoleńskiej, szczególnie tym związanym z Pomorzem.

 

 

 

Zaprosimy też gości, którzy będą wspominać tamte dni oraz tych, którzy zginęli.

Poniżej aktualny harmonogram audycji związanych z dziesiątą rocznicą katastrofy pod Smoleńskiem:

PONIEDZIAŁEK, 6 KWIETNIA

13:20 – reportaż Anny Rębas „Wybacz mi, Duszko”

Cykl rozpoczynamy od wspomnień Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i jego małżonki Marii Mackiewicz-Kaczyńskej. W reportażu „Wybacz mi, Duszko” , który przygotowała Anna Rębas, znalazły się wypowiedzi m.in. przyjaciół pary prezydenckiej, którzy z nimi studiowali, pracowali, a także wspólnie wyjeżdżali na urlopy i udzielali sobie porad dotyczących wychowania dzieci.

13:35 – wspomnienie Przemysława Gosiewskiego

WTOREK, 7 KWIETNIA

13:20 – reportaż Anny Rębas „Dolina Królów w cieniu”.

10 kwietnia 10 lat temu nasza dziennikarka była w delegacji służbowej z ponad setką dziennikarzy z innych mediów. Informacja o katastrofie samolotu pod Smoleńskiem zastała ich wszystkich na na lotnisku w egipskiej Hurgadzie. Tak powstał ten przejmujący dokument.

 

13:35 – przyjaciele i najbliżsi wspominają Arkadiusza „Arama” Rybickiego

 

18:10 – wspomnienie komandora Andrzeja Karwety

 

18:22 – wspomnienie Anny Walentynowicz

 

18:30 – Lech Kaczyński – „Pomagał robotnikom”

Radio Gdańsk po tragedii Smoleńskiej przygotowało cykl audycji poświęconych Prezydentowi Lechowi Kaczyńskiemu pt: „Lech Kaczyński – Zainspirowany Niepodległością”, którego autorem był Adam Chmielecki, współautor książek „Lech Kaczyński. Biografia polityczna 1949–2005” oraz „Prezydent: Lech Kaczyński, 2005-2010”. Współautorką tej audycji była Marzena Bakowska. Jedna z tych audycji dotyczyła pomocy Lecha Kaczyńskiego jako prawnika w ramach Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Pod koniec lat 70. szkolił robotników z zakresu prawa pracy i pomagał im przygotowywać pisma w związku z represjami. Opowiadał o tym Krzysztof Wyszkowski.

 

 

ŚRODA, 8 KWIETNIA:

11:05 – Lech Kaczyński – „Polska była dla niego ważna”

 

 

W kolejnej części wspomnień o Lechu Kaczyńskim wspominać go będzie Maciej Łopiński, jego wieloletni współpracownik, minister w kancelarii prezydenta w latach 2005-2010, a obecnie p.o. prezesa Telewizji Polskiej.

11:30 – Maciej Kazienko wspomina Macieja Płażyńskiego:

 

 

14:14 – rozmowa Artura Kiełbasińskiego z senatorem Sławomirem Rybickim o jego bracie Arkadiuszu

 

CZWARTEK, 9 KWIETNIA:

 

12:15 – wspomnienie Izabeli Jarugi-Nowackiej

17:10 – rozmowa z Januszem Walentynowiczem, synem Anny Walentynowicz

 

22:30 – Lech Kaczyński – „Silna Polska”

W trzeciej części wspomnień o prezydencie Lechu Kaczyńskim swoje wspomnienia przedstawi Anna Fotyga, była szefowa Kancelarii Prezydenta RP, a obecnie eurodeputowana wybrana z list Prawa i Sprawiedliwości.

 

PIĄTEK, 10 KWIETNIA:

8:30 – Gościem Dnia Radia Gdańsk był Maciej Łopiński, wieloletni współpracownik Lecha Kaczyńskiego, minister w Kancelarii Prezydenta RP w latach 2005-2010, obecnie p.o. prezesa Telewizji Polskiej.

 

 

 

9:00 – Komentarze Radia Gdańsk 10 kwietnia poświęcone będą tematyce katastrofy smoleńskiej. Piotr Kubiak porozmawia z Marcinem Wikłą, tygodnik „Sieci”, portal wpolityce.pl, i Krzysztofem Świątkiem, a także z Andrzejem Potockim, tygodnik „Sieci”, portal wpolityce.pl oraz Markiem Formelą – „Gazeta Gdańska”, portal wybrzeze24.pl.

11:05 – rozmowa z Jakubem Płażyńskim, synem Macieja Płażyńskiego

 

11:30 – reportaż Marzeny Bakowskiej poświęcony Zbrodni Katyńskiej

 

12:10 – wspomnienie Marii i Lecha Kaczyńskich

Tym razem wspominamy Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i małżonkę prezydenta Marię Mackiewicz-Kaczyńską. Wielokrotnie odwiedzali Kaszuby, nie tylko prezydencki ośrodek w Juracie. Posłuchajmy zatem, jak na Kaszubach witana była para prezydencka.

 

16:10 – Na naszej antenie przypomnieliśmy też archiwalne nagrania wypowiedzi ofiar katastrofy smoleńskiej. Zachęcamy do ich wysłuchania.

Maria Kaczyńska, żona Prezydenta Rzeczpospolitej Lecha Kaczyńskiego, była zaangażowana w działalność na rzecz osób niepełnosprawnych, wspierała profilaktykę onkologiczną. Popierała ideę zawodowych rodzin zastępczych.

Była pierwszą osobistością z Polski, której imieniem i nazwiskiem oficjalnie nazwano nową odmianę uprawną tulipana. Nosi on nazwę systematyczną Tulipa L. 'Maria Kaczynska’.

Z kolei prezydent Lech Kaczyński na spotkaniu z młodzieżą w 2008 roku mówił, że wszyscy ludzie powinni mieć poczucie przynależności do swojego kraju:

W samolocie do Smoleńska był też admirał Andrzej Karweta. – By uczestniczyć w uroczystościach w Katyniu, przerwał urlop – wspomina w rozmowie z Jarosławem Popkiem komandor Aleksander Gierkowski:

W katastrofie smoleńskiej zginął Ryszard Kaczorowski, ostatni prezydent Rzeczpospolitej na uchodźstwie. W 2002 roku podczas uroczystości odsłonięcia tablicy „W hołdzie prezydentom Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie” w warszawskim kościele Świętej Katarzyny podkreślał, że jest to uhonorowanie Polaków, którzy walczyli, cierpieli i umierali za Rzeczpospolitą:

10 lat temu odeszła także wicepremier Izabela Jaruga-Nowacka. Niewiele jednak osób wie, że była nominowana do Pokojowej Nagrody Nobla. Zgłosiła ją Przedwyborcza Koalicja Kobiet za walkę o prawa człowieka, równouprawnienie kobiet i tolerancję dla mniejszości seksualnych. Wicepremier mówiła wówczas, że przyjmuje tę nominację jako symbol walki tysięcy kobiet o pokój i wolność.

Wśród ofiar tragedii był też Arkadiusz „Aram” Rybicki, poseł Platformy Obywatelskiej, działacz opozycji demokratycznej w czasach PRL, współautor tzw. postulatów sierpniowych z 1980 roku, były wiceminister kultury, który podczas strajku w Stoczni Gdańskiej wymalował 21 postulatów na drewnianych deskach. Tak wspominał podpisanie w Gdańsku porozumień z rządem 31 sierpnia 1980 roku: 

Przyjaciele bardzo ciepło wspominają też Leszka Solskiego, członka Stowarzyszenia Rodzina Katyńska. W Katyniu zamordowani zostali jego ojciec i Stryj.

Leszek Solski w 1990 r. zorganizował w Gdańsku wystawę „Fotograficzne archiwum pamiątek po zamordowanych z Gdańskiej Rodziny Katyńskiej”.

9 sierpnia 1980 roku, Anna Walentynowicz, jedna z głównych postaci „Sierpnia 80”, pięć miesięcy przed odejściem na emeryturę, została zwolniona z pracy w Stoczni Gdańskiej. Było to jedną z bezpośrednich przyczyn strajku w stoczni. Podczas protestu Anna Walentynowicz zarzucała PRL-owskim władzom brak realizacji praw zagwarantowanych przez konstytucję:

Podczas kampanii wyborczej w 2007 roku Maciej Płażyński stwierdził, że w gospodarce nie ma cudów. Zauważył też, że dawna Unia Wolności, a wówczas Platforma ma łatwość kopiowania obcych pomysłów. Tymczasem – powiedział – w Polsce trzeba budować pomysły na miarę Polski.

17:10 – rozmowa z Januszem Śniadkiem, posłem Prawa i Sprawiedliwości, o prezydencie Lechu Kaczyńskim

WYJĄTKOWY KONCERT I PROMOCJA PŁYTY

4 kwietnia w studiu koncertowym Radia Gdańsk wystąpił polski wirtuoz młodego pokolenia Szymon Nehring. Po jego poruszającym występie zaprezentowano fragmenty płyty #Pamięć – Katyń 1940/Smoleńsk 2010.

 

 

To wydawnictwo poświęcone pamięci Polaków, którzy zginęli w Katyniu i Smoleńsku, wydane w 80. i 10. rocznicę tych tragicznych wydarzeń.

Galerię zdjęć oraz szczegółowy opis przedsięwzięcia można znaleźć >>>TUTAJ.

RG