Zakończyło się odnawianie fasad kilkunastu kolejnych kamienic na Głównym Mieście w Gdańsku. Przedsięwzięcie wykonano w ramach kolejnej edycji finansowanego przez miasto programu. W sumie od 2013 r. odnowiono ponad 150 elewacji w historycznym centrum Gdańska.

O zakończeniu tegorocznych prac poinformowała Joanna Bieganowska z referatu prasowego gdańskiego magistratu. W komunikacie wyjaśniła, że odnowione zostały fasady kilkunastu kamienic, położonych przy ulicach Straganiarskiej oraz Powroźniczej. W przypadku pierwszej z ulic prace objęły domy o numerach od 51 do 54. Z kolei na drugiej ulicy przedsięwzięcie objęło kamienice o numerach od 10 do 24.

– Łączna powierzchnia odmalowanych elewacji, to prawie 3,5 tysiąca metrów kwadratowych – podała Joanna Bieganowska.

DECYZJA KONSERWATORA

Przypomniała, że – ze względu na negatywne stanowisko pomorskiego konserwatora zabytków – przy okazji tegorocznej edycji projektu fasady zostały tylko odmalowane. Nie naniesiono na nie – jak to miało miejsce w ubiegłych latach – zaprojektowanych przez artystów grafik czy innych zdobiących elementów.

Efekt tegorocznych prac przy fasadach kamienic można obejrzeć na filmie.

ARTYSTYCZNE ELEWACJE

Od 2013 r. Gdańsk realizował program „Gdańskie Fasady OdNowa”. Co roku samorząd ogłaszał konkurs, w ramach którego przeznaczał środki na wykonanie nowych, artystycznych elewacji zaniedbanych kamienic, ulokowanych w ścisłym historycznym centrum Gdańska – na Głównym Mieście. Większość z tych fasad nie było odnawianych od lat 50. ubiegłego wieku, kiedy to wzniesiono je w ramach odbudowy miasta z wojennych zniszczeń.

W sumie od 2013 r. dzięki projektowi odnowiono elewacje 155 kamienic ulokowanych m.in. przy ulicach Ogarnej, Szerokiej, Warzywniczej, Rybackim Pobrzeżu czy Świętojańskiej. Na wielu z nich pojawiły się zdobienia wykonane z ceramiki lub te powstałe techniką sgraffito (polega na naniesieniu na mur kilku warstw tynku lub gliny, z których każda ma inny kolor: usunięcie części danej warstwy pozwala stworzyć specyficzny, wielokolorowy wzór). Na inne domy naniesiono geometryczne wzory lub napisy, nawiązujące do przedwojennych gdańskich szyldów lub np. historii domu, który stał na danej działce, osób, które zamieszkiwały w nich w przeszłości czy też instytucji, które w nich działały.

WSPÓŁPRACA ZE WSPÓLNOTAMI

W realizację projektu od początku włączani byli właściciele kamienic. Chętne do udziału w przedsięwzięciu wspólnoty mieszkaniowe na swój koszt wykonywały wstępne prace – oczyszczały elewacje z nagromadzonego przez lata brudu, łatały ewentualne ubytki tynku itp., przygotowując w ten sposób grunt do prac artystycznych.

W pierwszym roku realizacji projektu przedstawiciele miasta musieli namawiać wspólnoty do uczestnictwa w przedsięwzięciu. W kolejnych latach to same wspólnoty zabiegały, by akcja objęła także ich kamienice. Efekty dotychczasowych prac wykonanych w ramach projektu można obejrzeć na stronie www.fasadyodnowa.pl.

„NEGATYWNY WPŁYW NA WARTOŚCI UKŁADU URBANISTYCZNEGO”

W ubiegłym roku niedawno powołany pomorski konserwator zabytków Igor Strzok uznał, że „wykonanie dodatkowych dekoracji na elewacjach jest nieuzasadnione i miałoby negatywny wpływ na chronione wartości układu urbanistycznego”. Konserwator zgodził się jedynie na wykonanie prac malarskich na elewacjach kamienic.

– Będziemy próbowali rozmawiać z konserwatorem. Nie ustaniemy w staraniach i mamy nadzieję, że uda nam się znaleźć kompromis, który pozwoli wznowić projekt – zapowiedział wiceprezydent Gdańska Piotr Grzelak.

ZNISZCZENIA WOJENNE

Historycy szacują, że w 1945 r. ścisłe centrum Gdańska, przede wszystkim Główne Miasto, zostało zniszczone w około 90 procentach. Tyle mniej więcej budynków legło w gruzach.

Odbudowa kamienic na gdańskim Głównym Mieście ruszyła w latach 50. ubiegłego wieku. Frontony wielu budynków zostały wówczas ozdobione przez artystów, którzy użyli różnorodnych form i technik. Na fasadach kamienic pojawiły się malowidła, elementy ceramiczne, a także zdobienia wykonane w technice sgraffito. Artystyczne dekoracje zyskały głównie kamienice z dwóch najsłynniejszych gdańskich ulic – Długiej i Długiego Targu. Na pozostałych ulicach Głównego Miasta ozdobiono tylko wybrane kamienice. Większość domów po prostu otynkowano.

PAP/pb