Dwa polskie transatlantyki, które przed II wojną światową wypływały w rejsy z Gdyni – SS Polonia i SS Pułaski – znalazły się na znaczkach pocztowych. Można je dostać w placówkach Poczty Polskiej na terenie całego kraju.

Od ponad ćwierć wieku nie ma już polskich liniowców pasażerskich na transatlantyckich trasach. Zostały wyparte przez samoloty. Biało-czerwona bandera łopotała na nich przez 57 lat. Historię polskiej, oceanicznej żeglugi pasażerskiej tworzyło dziewięć transatlantyków, kilkanaście tysięcy marynarzy i oficerów na nich pracujących. Chcąc oddać im hołd, Poczta Polska wypuściła serię trzech znaczków. Przedstawiono na nich przedwojenne transatlantyki: SS Polonia, SS Pułaski i SS Kościuszko.

HISTORIA STATKÓW, KTÓRE UWIECZNIONO NA ZNACZKACH

SS Polonia to był parowiec, który powstał w 1910 roku w Glasgow. Do Polski trafił w 1930 roku i początkowo użytkowała go spółka Polskie Transatlantyckie Towarzystwo Okrętowe, a następnie, od października 1934 roku, Gdynia-Ameryka Linie Żeglugowe SA. SS Polonia obsługiwała linię Gdynia-Kopenhaga-Halifax-Nowy Jork, a od roku 1933 tzw. linię palestyńską, kursującą na trasie Konstanca-Stambuł-Jafa-Hajfa-Pireus-Stambuł-Konstanca. Sprzedany został na złom do Włoch w 1939 roku.

Znaczek i koperta pierwszego obiegu z parowcem SS Polonia (fot. Poczta Polska)

SS Pułaski pod polską banderą pływał od 1930 roku na trasie Gdynia-Nowy Jork. W 1932 roku parowiec przetransportował polską ekipę olimpijską na igrzyska w Los Angeles. Od 1936 roku jednostkę SS Pułaski przekierowano na trasę Gdynia-Buenos Aires. Po wybuchu II wojny światowej na jego pokładzie przewożono polskich żołnierzy, internowanych wcześniej na Węgrzech i w Rumunii, do Francji, gdzie mogli dołączyć do formowanej tam ojczystej armii i dalej walczyć u boku aliantów. Jednostka została zezłomowana w 1949 roku.

Znaczek i koperta pierwszego obiegu z parowcem SS Pułaski (fot. Poczta Polska)

Serię znaczków uzupełnia SS Kościuszko, który – podobnie jak Polonia – trafił do Polskiego Transatlantyckiego Towarzystwa Okrętowego w 1930 roku. Pływał na liniach nowojorskiej, palestyńskiej i południowoamerykańskiej oraz jako wycieczkowiec. W przededniu wybuchu II Wojny Światowej został skierowany do Wielkiej Brytanii. W 1941 roku trafił pod banderę Polskiej Marynarki Wojennej, gdzie kursował jako transportowiec wojska, biorąc udział m.in. w lądowaniu na Sycylii. Statek został wycofany z eksploatacji w 1949 roku.

Znaczek i koperta pierwszego obiegu z parowcem SS Kościuszko (fot. Poczta Polska)

NA ZNACZKACH POJAWIĄ SIĘ KOLEJNE TRANSATLANTYKI

Autorką projektów znaczków jest artystka plastyk Marzanna Dąbrowska, zaś przedstawione na nich trzy polskie transatlantyki namalował marynista Adam Werka. Oprócz znaczków do sprzedaży trafiły także tematyczne koperty pierwszego dnia obiegu, na których ujęto statki w obrazach Adama Werki w szacie wojennej oraz ich szkice autorstwa Marka Twardowskiego.

W następnych latach Poczta Polska chce pokazać kolejnych sześć transatlantyków: Piłsudskiego, Batorego, Sobieskiego, Chrobrego, Jagiełłę oraz Stefana Batorego. 

am