Nagrody podczas zakończonego w Gdyni XIII Międzynarodowego Festiwalu Filmowego „Niepokorni Niezłomni Wyklęci” zostały rozdane. W konkursie polskich filmów dokumentalnych Złoty Opornik przypadł „Położnej” w reżyserii Marii Stachurskiej.
Gala finałowa XIII festiwalu NNW odbyła się w sobotni wieczór 2 października w Teatrze Muzycznym w Gdyni.
NAJLEPSZY FILM FABULARNY
W międzynarodowym konkursie filmów fabularnych zwyciężył film „Aida/Quo Vadis, Aida?” w reżyserii Jasmili Žbanić (koprodukcja: Austria, Francja, Holandia, Niemcy, Norwegia, Polska, Turcja, Rumunia, Afganistan, Bośnia i Hercegowina). Podobnie jak w nagrodzonej przed laty „Złotym Niedźwiedziem” na Berlinale „Grbavicy”, również i w swoim najnowszym filmie bośniacka reżyserka podejmuje temat wojny w byłej Jugosławii, a dokładnie masakry w Srebrenicy.
W konkursie filmów fabularnych rywalizowało 16 obrazów.
„POŁOŻNA” ZE ZŁOTYM OPORNIKIEM
W międzynarodowym konkursie filmów dokumentalnych zwyciężył film „Erase una vez en Venezuela” (Dawno temu w Wenezueli) w reżyserii Anabel Rodriguez. Reżyserka nakręciła obraz opowiadający o zamożnej kiedyś wenezuelskiej wiosce Kongo Mirador, która rozpada się i dezintegruje. W międzynarodowym konkursie filmów dokumentalnych uczestniczyły 23 filmy.
W konkursie polskich filmów dokumentalnych nagroda Złoty Opornik przypadła „Położnej” w reżyserii Marii Stachurskiej. Bohaterka jej filmu Stanisława Leszczyńska w 1943 roku za pomoc osadzonym w łódzkim getcie została aresztowana przez gestapo i wraz z trójką dzieci zesłana do obozu Auschwitz-Birkenau. Tam została akuszerką i w nieludzkich warunkach, na skraju wyczerpania, odebrała 3000 porodów, nie tracąc ani jednego dziecka. W konkursie polskich dokumentów brało udział 29 filmów.
(Fot. Radio Gdańsk/Marta Włodarczyk)
NAGRODY DLA RADIOWCÓW
W konkursie dokumentów radiowych, w którym rywalizowało 13 reportaży, laur otrzymało słuchowisko „Prawda za podwójnym murem” Jakuba Tarka. Dokument opowiada o obozie dla polskich dzieci przy Przemysłowej w Łodzi, który był jedynym niemieckim dziecięcym obozem koncentracyjnym na terenach Polski. Miejsce to skazano na zapomnienie – na jego terenie stoi dziś osiedle „Słoneczne”.
Jury konkursowe wyróżniło również trzy reportaże radiowe. Wśród nich znalazł się „Mecz, który zapamiętam do końca życia” Michała Rzepiaka z Radia Gdańsk.
WIDEOKLIPY PO RAZ PIERWSZY
W konkursie wideoklipów, który został zorganizowany na festiwalu NNW po raz pierwszy, najlepszy okazał się teledysk „Kto Ty jesteś” w reżyserii Rafała Gużkowskiego (wykonanie: zespół wokalny Soul i zespół dziecięcy Souliki, soliści: Magdalena Bańkowska, Marcin Kopczyk).
Nagroda Źródło, przyznawana osobom, których niezłomna postawa stała się inspiracją dla twórców, została wręczona Marii Mireckiej-Loryś.
DRZWI DO WOLNOŚCI
Podczas gali finałowej festiwalu wręczono też kilka honorowych nagród „Drzwi do wolności”. Dostają je osoby, które „często w sposób nieoczywisty walczą o wolność”.
Laureatami tej nagrody zostali: polska dziennikarka oraz działaczka społeczna i oświatowa na Białorusi Anna Paniszewa, węgierska drużyna piłki wodnej za mecz rozegrany 6 grudnia 1956 r. przeciwko ZSRR w trakcie igrzysk olimpijskich w Melbourne, który później nazwano „krew w wodzie”, oraz były ambasador Wielkiej Brytanii w Polsce Robin Barnett.
„Drzwi do wolności” otrzymała także Danuta Rojek-Lenkiewicz, żona Antoniego Lenkiewicza, działacza opozycji antykomunistycznej, która była wraz z nim inwigilowana i prześladowana. Kolejnym laureatem tej nagrody została bohemistka, dziennikarka i pisarka Maryna Miklaszewska. W stanie wojennym została usunięta z pracy w Polskim Radiu, współpracowała z drugim obiegiem wydawniczym oraz podziemnym radiem Solidarność.
„Drzwi do wolności” dostali także trójmiejski działacz Solidarności Walczącej Roman Zwiercan oraz czeska reżyserka, pisarka i dokumentalistka Olga Sommerowa, której film „Wierzę, że więcej Światła nie będzie potrzebne” o Janie Palachu został nagrodzony na ubiegłorocznym festiwalu NNW.
SYGNET NIEPODLEGŁOŚCI
„Sygnet niepodległości” dostał weteran Armii Krajowej i uczestnik Akcji „Burza” w Wilnie Marian Markiewicz ps. „Maryl”. Po wojnie aresztowany, wyszedł na wolność po ponad siedmiu latach. Nagrodę odebrał wnuk laureata Maciej Musiał.
„Sygnet niepodległości” przypadł też pośmiertnie rtm. Witoldowi Pileckiego. Laur odebrała jego córka Zofia Pilecka-Optułowicz.
POZOSTAŁE NAGRODY
Wśród innych nagród była też nagroda prezesa TVP, którą dostała Maria Dłużewska za film dokumentalny „Z Gwiazdami. Podróż bez końca” o małżeństwie Joanny i Andrzeja Gwiazdów.
Nagroda pomysłodawcy i dyrektora festiwalu „Niepokorni Niezłomni Wyklęci” Arkadiusza Gołębiewskiego przypadła zaś filmowi dokumentalnemu „Po złoto. Historia Władysława Kozakiewicza” w reżyserii Ksawerego Szczepanika.
PAP/raf