Mszą świętą, złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy przed pomnikiem Gdynian Wysiedlonych mieszkańcy Gdyni uczczą pamięć o Polakach zmuszonych na początku II wojny światowej przez okupantów niemieckich do opuszczenia miasta.
Gdynia była pierwszym miastem, w którym Niemcy rozpoczęli wysiedlenia ludności polskiej. Akcja zaczęła się w połowie października 1939 roku i trwała do jesieni 1942 roku. Według ustaleń śledczych Instytutu Pamięci Narodowej wysiedlenia objęły około 70 tysięcy Polaków w Gdyni. Opuszczający miasto mieszkańcy zostawiali swój dorobek – mogli zabrać ze sobą tylko bagaż podręczny.
Aby upamiętnić tamte wydarzenia, Stowarzyszenie Gdynian Wysiedlonych wraz z gdańskim oddziałem IPN organizują oficjalne uroczystości.
UROCZYSTOŚCI W NIEDZIELĘ i WE WTOREK
Obchody rozpoczną się w niedzielę 10 października o godzinie 10:30 – wtedy w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa przy ulicy Armii Krajowej odbędzie się uroczysta msza święta w intencji gdynian, którzy zmarli lub zginęli na wysiedleniu i podczas transportu, oraz tych, którzy powrócili do miasta.
Główne uroczystości zaplanowano na wtorek 12 października. W południe tego dnia przy tablicy pamiątkowej na fasadzie Dworca PKP Gdynia Główna zostaną złożone kwiaty i zapalone znicze. O godzinie 12:30 obchody przeniosą się na plac Gdynian Wysiedlonych, gdzie okolicznościowe przemówienia wygłoszą samorządowcy, przedstawiciele organizatorów i zaproszeni goście. Na koniec uczestnicy wydarzenia złożą wiązanki kwiatów i zapalą znicze przed pomnikiem upamiętniającym mieszkańców, których w czasie II wojny światowej niemieccy okupanci zmusili do opuszczenia miasta.
Uroczystości uświetni udział Kompanii Reprezentacyjnej i Orkiestry Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej.
PRZEBIEG WYSIEDLEŃ
Przed wrześniem 1939 roku Gdynia liczyła 127 tysięcy mieszkańców, w przeważającej większości Polaków. Tuż po zajęciu miasta w 1939 roku Niemcy rozpoczęli wykwaterowanie mieszkańców poszczególnych dzielnic, dając Polakom od kilku do kilkunastu godzin na opuszczenie domów czy fabryk. Wysiedleńcom pozwalano zabrać ze sobą tylko niewielką część majątku (około 30 kilogramów na osobę).
Polacy musieli zostawić w zamkach swoich mieszkań czy domów komplety kluczy. Lokale zajmowali później Niemcy sprowadzeni do budowy między innymi portu wojennego w Gdyni. Wysiedlanym Polakom Niemcy nakazywali stawić się w wyznaczonym miejscu, skąd organizowano dla nich transport do Generalnego Gubernatorstwa (najczęściej w okolice Częstochowy, Krakowa, Kielc i Lublina).
W 2017 roku IPN uznał wysiedlenie z Gdyni około 70 tysięcy Polaków za zbrodnię przeciwko ludzkości.
PAP/MarWer