Poniedziałek Wielkanocny nie ma innego znaczenia w liturgii katolickiej niż przedłużenie radości ze zmartwychwstania Chrystusa. To wydarzenie jest bowiem podstawą wiary chrześcijańskiej, dlatego wymaga szczególnej celebracji. Od stuleci związany ze staropolską tradycją dyngusa poniedziałek w XXI wieku zniknął jednak z listy świąt nakazanych i tego dnia nie ma obowiązku uczestnictwa we mszy świętej.

– W Poniedziałek Wielkanocny kontynuuje się świętowanie zmartwychwstania Chrystusa. Dzień ten nie ma innego specjalnego znaczenia w liturgii Kościoła. Z liturgicznego punktu widzenia cały okres wielkanocny trwający 50 dni, od Niedzieli Wielkanocnej aż do uroczystości Zesłania Ducha Świętego włącznie, powinien być świętowany jak jedna wielka niedziela – podkreślają teolodzy cytowani przez Polską Agencję Prasową. Dodają przy tym, że z praktycznego punktu widzenia jest to niemożliwe do spełnienia.

CZĘŚĆ OKTAWY WIELKANOCNEJ

Z praktycznego punktu widzenia świętowanie przez 50 dni nie jest możliwe. W sposób szczególny w liturgii wyróżniona jest więc oktawa wielkanocna, czyli pierwszy tydzień po Wielkanocy, trwający do kolejnej niedzieli włącznie. Wielkanocny Poniedziałek jest drugim dniem tego okresu.

Historycy przypominają, że w średniowieczu w niektórych krajach podczas oktawy chłopi byli zwolnieni z pańszczyzny, więc w jakiejś mierze cały tydzień po Wielkanocy miał świąteczny charakter.

KIEDYŚ ŚWIĘTOWANO AŻ DO WTORKU

Wielu ludziom Poniedziałek Wielkanocny kojarzy się głównie ze staropolskim zwyczajem dyngusa. Jak się jednak okazuje, kiedyś tego dnia tylko panowie mogli polewać wodą panie. Niewiasty prawo do rewanżu miały zaś kolejnego, trzeciego dnia obchodów świąt Wielkiej Nocy. W wielu krajach bowiem długo świętowano aż do wtorku. W Polsce taki trzydniowy ceremoniał obchodzony był jeszcze w czasach Jagiellonów.

DZIŚ NIE MUSIMY IŚĆ DO KOŚCIOŁA

Co ciekawe, Wielkanocny Poniedziałek nie jest świętem nakazanym. Tego dnia nie ma więc obowiązku uczestnictwa we mszy świętej.

– Według najnowszej listy świąt nakazanych, która pojawiła się w 2003 roku, w lany poniedziałek nie trzeba iść do kościoła. Oczywiście pomimo tego, że nie jest to święto obowiązkowe, kapłani bardzo zachęcają do odwiedzenia parafii w tym dniu – jest to przecież dalszy ciąg radości ze zmartwychwstania Chrystusa – podkreślają teolodzy cytowani przez PAP.

Przypominają oni też, że Święta Zmartwychwstania Pańskiego są najważniejsze w roku liturgicznym dla wiary katolickiej. Ich obchody trwają łącznie osiem dni, a ich kulminacją jest Niedziela Wielkanocna. Jest to pamiątka śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, na których opiera się chrześcijaństwo. Z tego powodu wydarzenia kościelne w czasie Wielkanocy są niezwykle uroczyste i hucznie obchodzone.

DOBRY DZIEŃ NA CHRZEST

Poniedziałek Wielkanocny jest często wybierany przez rodziców na datę chrztu ich dzieci. Uroczysty, rodzinny charakter okresu Wielkiej Nocy, wyjątkowy czas dla wiary katolickiej, w połączeniu z wiosenną aurą, jawi się dla wielu jako idealny moment na uroczystości związane z przyjęciem tego sakramentu. Ponadto tradycyjnie tego dnia odbywają się święcenia różnych przedmiotów – od samochodów do pól uprawnych.

PAP/mrud