W czasach Platformy Obywatelskiej na zabytki wydawano 80 mln zł rocznie, my przeznaczamy miliardy – powiedział we wtorek w Warszawie premier Mateusz Morawiecki. One tworzą naszą tożsamość, są kołem zamachowym rozwoju – podkreślił minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński.

Pomorskie w ramach drugiego naboru Rządowego Programu Odbudowy Zabytków – na realizację 162 zadań – otrzyma 100 160 685,09 zł dofinansowania. Wyniki ogłosili we wtorek Premier RP Mateusz Morawiecki i prof. Piotr Gliński, minister kultury i dziedzictwa narodowego.

Beneficjenci i realizowane zadania i kwoty dofinansowania w ramach Rządowego Programu Odbudowy Zabytków na terenie Pomorza:

• Trzebielino: odbudowa i zagospodarowanie budynku zabytkowej szkoły w Poborowie – 1 200 000 zł;
• Brusy: prace konserwatorsko-restauratorskie budynku dawnej pastorówki w Kosobudach – 435 000 zł;
• Debrzno: modernizacja średniowiecznych murów miejskich w Debrznie – 1 300 000 zł;
• Żukowo: realizacja robót budowlanych przy budynku szkoły podstawowej we wsi Skrzeszewo – 1 500 000 zł;
• Karsin: plan ratunkowy dotyczący murów i ogrodzenia Sanktuarium Maryjnego w Wielu – 2 439 220 zł;
• Stężyca: wykonanie prac konserwatorskich i restauratorskich elewacji kościoła pw. Św. Józefa w Wygodzie Łączyńskiej wraz z otoczeniem – 500 000 zł;
• Kartuzy: przebudowa i adaptacja zabytkowego budynku pokolejowego w mieście Kartuzy – etap I – 1 100 000 zł.

Przypomnijmy, że w ramach pierwszego naboru województwo pomorskie otrzymało 114 918 700,92 zł dofinansowania na realizację 200 zadań. Łącznie to już 215 079 386,01 zł wsparcia dla Pomorza w ramach Rządowego Programu Odbudowy Zabytków.

ZABYTKI – „NIĆ HISTORYCZNA, KTÓRĄ NASZE DZIEJE SĄ TKANE”

We wtorek na terenie Fortu Bema w Warszawie odbyła się wspólna konferencja prasowa premiera Mateusza Morawieckiego i szefa MKDiN Piotra Glińskiego poświęcona Rządowemu Programowi Odbudowy Zabytków.

– Zabytki są wehikułem czasu, który przenosi nas w przeszłość. Możemy poprzez nie lepiej poznawać nasze dzieje, naszą historię. Są także takim wehikułem czasu, który przenosi nas w przyszłość, do kolejnych pokoleń, którym zostawiamy tę wspaniałą historyczną, architektoniczną, kulturową spuściznę – mówił premier Morawiecki.

Podkreślił, że zabytki stanowią łącznik pomiędzy pokoleniami dawnymi, dzisiejszymi i przyszłymi. – Są nicią historyczną, którą nasze dzieje są tkane – dodał.

🏰 Rządowy Program Odbudowy Zabytków realnie wspiera samorządy w poprawianiu stanu, odbudowie i remontach zabytków. pic.twitter.com/QoJDDKR6Kb

— Kancelaria Premiera (@PremierRP) September 26, 2023

„WSPÓLNA HISTORIA, KULTURA, DZIEJE…”

Szef rządu zwrócił uwagę, że „w czasach Platformy Obywatelskiej na zabytki przeznaczano osiemdziesiąt, osiemdziesiąt kilka milionów złotych rocznie”. – Na takie zabytki, na jakie my teraz przeznaczamy miliardy – dodał premier.

W ramach I edycji Rządowego Programu Odbudowy Zabytków przekazano ponad 2,5 mld zł na przeszło 4800 projektów odbudowy i konserwacji zabytków w całej Polsce. W ramach II edycji ponad 3200 różnych projektów otrzyma dofinansowanie blisko 1,8 mld zł. Łącznie to około 8 tys. inwestycji w całej Polsce o wartości ponad 4 mld zł – dodatkowo, oprócz środków przeznaczanych regularnie na cele ochrony i odnowy zabytków.

Szef rządu wskazał, że program dotyczący renowacji zabytków jest dowodem na dobrą współpracę rządu i samorządu, które są blisko pamiątek historii i które chcą o nie dbać. Zaznaczył, że „zabytki to wspólna historia, kultura, dzieje, które budują trwały i mocny fundament, który miał być zniszczony przez sowieckiego i niemieckiego okupanta”.

ZABYTKI TO NAJBARDZIEJ EFEKTYWNE INWESTYCJE

Minister Gliński podkreślił, że „zabytki tworzą naszą tożsamość, poprawiają jakość naszego otoczenia, ale także są wielkim i bardzo istotnym kołem zamachowym gospodarki i rozwoju”.

– Dlatego inwestycje w zabytki – podobnie jak w kulturę – są tymi najbardziej efektywnymi, jakie możemy sobie wyobrazić. Tyle tylko, że one przynoszą efekty na ogół w średnim i długim okresie zwrotu – nie tylko w sensie ekonomicznym, ale także kulturowym, podniesienia aspiracji, świadomości, edukacji – dodał. Dlatego – jak mówił – „mądre państwo musi zwiększać nakłady na kulturę i na zabytki”.

🏰 W II edycji Rządowego Programu Odbudowy Zabytków jednostki samorządu terytorialnego otrzymają dofinansowanie łączne w wysokości 1,82 mld zł. pic.twitter.com/5XLnvilFZv

— Kancelaria Premiera (@PremierRP) September 26, 2023

WYSOKA POZYCJA KULTURY W BUDŻECIE

Minister Gliński podał, że zakończył rozmowy z resortem finansów na temat przyszłorocznego budżetu MKiDN. – Obroniliśmy wysoką pozycję kultury w budżecie – przekazał.

Szef resortu kultury podał, że w przeszłości podstawowy, ogólnokrajowy program ochrony zabytków, prowadzony przez MKiDN, to były wydatki rzędu 80 do 90 mln zł, a w tej chwili to 240 do 250 mln zł. – Zwiększyliśmy wydatki, a jeszcze z rezerwy premiera otrzymujemy dodatkowe wsparcie na różne projekty dotyczące zabytków i dziedzictwa, więc tego jest więcej – stwierdził.

DRUGA TRANSZA PROGRAMU

Minister przekazał, że łącznie przez osiem lat „ten główny program przyniósł realizację 5,8 tys. projektów na sumę 1,25 miliarda zł”. – Druga transza tego programu, którego dzisiaj kończymy pierwszą część, to jest już 8 tysięcy wniosków i ponad 4 mld zł – powiedział Gliński.

PAP/mat.pras./Sebastian Kwiatkowski/aKa