Święto jedności i folkloru. Za nami XXV Światowy Zjazd Kaszubów w Kościerzynie

XXV Światowy Zjazd Kaszubów
Uczestnicy idą w barwnym pochodzie na XXV Światowy Zjazd Kaszubów (fot. Radio Gdańsk/Piotr Lessnau)

W Kościerzynie zorganizowano XXV Światowy Zjazd Kaszubów. Jeszcze przed rozpoczęciem organizatorzy przewidywali, że w tym wyjątkowym święcie jedności regionu uczestniczyć będzie około 10 tysięcy osób. I faktycznie do Kościerzyny zjechały tysiące osób, wśród nich Kaszubi nie tylko z naszego kraju, ale też z Kanady, Stanów Zjednoczonych czy Brazylii.

Z południa i północy, mieszkańcy regionu udali się do Kościerzyny na zjazd Kaszubów Transcassubią.  Specjalny pociąg to już tradycja, która towarzyszy zjazdom od początku. 

Po godz. 6:00 rano Transcassubia wyjechała z Helu. W pociągu tradycyjnie było kolorowo, gwarno i radośnie. Drugi pociąg wyjechał z Chojnic o godz. 8:42. Oba składy do Kościerzyny dotarły po godz. 10:00. 

Nasz reporter Piotr Lessnau sprawdził, jaka atmosfera panowała w pociągach: 

Po uroczystym powitaniu na dworcu w Kościerzynie odsłonięto tablicę upamiętniającej dwa zjazdKaszubów w tym mieście i kapelana Armii Krajowej i Solidarności, księdza prałata Hilarego Jastaka, zwanego Królem Kaszubów.

XXV Światowy Zjazd Kaszubów
W odsłonięciu tablicy wzięli udział burmistrz Kościerzyny Dawid Jereczek, marszałek Mieczysław Struk i prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Jan Wyrowiński (fot. Radio Gdańsk/Piotr Lessnau)

Następnie około 2 tysięcy osób wzięło udział w uroczystym przemarszu po Kościerzynie. W kościele św. Trójcy odbyła się msza święta, odprawiana przez biskupa Arkadisza Okroja.

Podczas corocznego zjazdu zawsze promowana jest kultura regionu, tradycyjne potrawy, muzyka czy też wyroby rękodzielnicze. W jednym miejscu można poznać całe bogactwo Kaszub. Na kościerskim rynku odbyły się towarzyszące imprezy: Targi Książki Kaszubskiej i Pomorskiej oraz Jarmark Kaszubski. 

Nasz reporter Robert Groth rozmawiał prezesem Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Janem Wyrowińskim i burmistrzem Kościerzyny Dawidem Jereczkiem. Posłuchaj:

XXV Światowy Zjazd Kaszubów
XXV Światowy Zjazd Kaszubów (fot. Radio Gdańsk/Robert Groth)

O godz. 13:00 miało miejsce oficjalne rozpoczęcie obchodów XXV Światowego Zjazdu Kaszubów. W programie obchodów znalazły się m.in. turniej gry w kaszubską baśkę, prezentacja wystawy poświęconej ks. Hilaremu Jastakowi, bicie rekordu w grze na diabelskich skrzypcach i występy artystów.

Imprezę prowadzili Tatiana Slowi I Grzegorz Armatowski z Radia Gdańsk oraz aktor Michał Bronk.

(Fot. Radio Gdańsk)

Jedną z atrakcji była próba pobicia rekordu w jednoczesnej grze na diabelskich skrzypcach. Dwa lata temu w Brusach zagrało 39 muzyków. W zeszłym roku w Kartuzach było już 78 i tego wyniku nie udało się tym razem przeskoczyć. W Kościerzynie zabrzmiały jednocześnie 43 charakterystyczne kaszubskie instrumenty. 

Rekordu nie pobito, nie zabrakło jednak dobrej atmosfery oraz pomysłów na przyszłość. Jak zapowiedziano, w ramach przyszłorocznego zjazdu odbędzie się konkurs na największe diabelskie skrzypce.

W przyszłym roku XXVI Światowy Zjazd Kaszubów odbędzie się w miejscowości Szemud. Będziemy mogli dotrzeć tam wtedy już oddaną do użytku Trasą Kaszubską. – Na razie od strony Obwodnicy Trójmiasta tą trasą dojedziemy tylko do Bożegopola. Za rok będzie się ona już zbliżała do tego, żeby docierała niemal do Szczecina. Taka jest decyzja samorządów województw pomorskiego i zachodnio-pomorskiego – wyjaśniał senator Kazimierz Kleina.

XXV Światowy Zjazd Kaszubów
XXV Światowy Zjazd Kaszubów (fot. Radio Gdańsk/Piotr Lessnau)

Wydarzenie zabezpieczali policjanci z Komendy Powiatowej Policji w Kościerzynie, którzy informowali o zmianach w organizacji ruchu w centrum miasta.

XXV Światowy Zjazd Kaszubów (fot. Radio Gdańsk/Robert Groth)

ŚWIĘTO MIŁOŚNIKÓW LITERATURY KASZUBSKIEJ

Na kościerskim rynku miały miejsce również XXIV Targi Książki Kaszubskiej i Pomorskiej Costerina. Wydarzenie przyciągnęło wielu miłośników literatury. Stoiska były wręcz oblężone, a każdy miał możliwość wybrać coś dla siebie z bogatej oferty wydawniczej. Na głównej scenie Światowego Zjazdu Kaszubów zostały wręczone nagrody dla najlepszych książek w siedmiu kategoriach. O miano najlepszych walczyło aż 48 dzieł.

– Są tu książki, które są dotyczą Pomorza czy Kaszub. Znajdzie się także jednak i literatura obyczajowa, psychologiczna, przewodniki oraz rzeczy historyczne. Mamy wydawnictwa, które przyjeżdżają od wielu lat, ale są też nowe – mówiła Justyna Kujach, dyrektor Biblioteki Miejskiej w Kościerzynie.

Po zapoznaniu się ze zgłoszonymi pozycjami komisja przyznała następujące nagrody i wyróżnienia:

Literatura piękna dla dorosłych w języku kaszubskim
 
1. Adela Kuik-Kalinowska za: Leno ptôchë / Tylko ptaki
2. Artúr Jablonskji za: Mòje zvjornjenja – a jú svjat!
3. Mateùsz Titës Meyer za: Jaczi nie béł
 
Literatura piękna dla dzieci i młodzieży w języku kaszubskim
 
1. Karolina Serkowska-Sieciechowska za: Scygnąc miesądz
 
Literatura piękna i literatura faktu o Kaszubach / z Kaszubami w tle w języku polskim i w innych językach
 
1. Stasia Budzisz za: Welewetka. Jak znikają Kaszuby
2. Daria Kaszubowska za cykl: Saga kaszubska (t.1 Sztorm, t.2 Zemsta, t.3 Krew, t.4 Walka)
3. Gail Olsheski (autor) za: Òpòwiescë z Kaszëb. The Kaszuby Stories
 
Wyróżnienia:
– Małgorzata Mosakowska za: Bursztyniaki i wielka zmiana
– Anna Prabucka-Firlej za: Wojna oczami nastolatki. Wspomnienia Agaty Zofii Prabuckiej z lat 1939-1945
 
Książki edukacyjne – podręczniki i inne publikacje do nauki języka kaszubskiego oraz innych przedmiotów po kaszubsku
 
1. Joanna Ginter, Dariusz Majkowski za: Òrtograficzno-gramaticzny słowôrzk kaszëbsczégò jãzëka ze wskôzama pisënkù
 
Wyróżnienie:
– Eugeniusz Pryczkowski za: Mòtilk. Kaszëbsczé spiéwanczi dlô dzecy
 
Książki naukowe i popularnonaukowe oraz słowniki dotyczące Kaszub i kaszubszczyzny
 
1. Grzegorz Schramke za: Procëm Smãtkòwi. Współczesna literatura kaszubska w latach 1981-2015
1. Daniel Kalinowski za: Juwernota. Literatura kaszubska i studia kulturowe
 
Wyróżnienia:
– Kamila Dombrowska za: Strój kaszubski. Geneza – Przeobrażenia – Współczesność
– Jan Hlebowicz za: Polityka na ambonie. Środowisko księży ,,Patriotów” w województwie gdańskim w latach 1950-1956
 
Przewodniki po Kaszubach i inne publikacje promujące region (w różnych językach)
 
1. Henryk Jursz, Piotr Odya za: Kolejowym bajpasem z Trójmiasta do Kartuz
 
Przekłady książek z dowolnej kategorii na język kaszubski, a także z języka kaszubskiego na język polski i inne języki
 
Wyróżnienia:
– Felicja Baska-Borzyszkowska za przekład: Wiesław Nowicki: Wiersze gostomskie. Refleksje z kaszubskiej krainy / Gòstomsczé wiérztë. Refleksje z kaszëbsczi krôjnë
– Bożena Ugowska i Stanisław Frymark za przekład: Gail Olsheski (autor), Òpòwiescë z Kaszëb. The Kaszuby Stories
 
Przypomnienia i wznowienia
 
Dyplomy uznania dla wydawców:
– Instytut Kaszubski za: Miloš Řezník (red.): Edvard Jelinek. Zapomniany zakątek słowiański. Kilka pierwszych spojrzeń na Pomorze Kaszubskie.
– Instytut Kaszubski za: Marek Cybulski (red.), Józef Borzyszkowski, Daniel Kalinowski, Marek Cybulski (wstęp): Biblioteka Pisarzy Kaszubskich t. 17. Alojzy Nagel. Poezja i proza kaszubska
 
Edytorstwo
 
Dyplom uznania:
 – Stowarzyszenie Turystyczne „Kaszuby Północne” Lokalna Organizacja Turystyczna za: Barbara Mudlaff (red.): Naturalnie, Kaszuby Północne. Album fotografii przyrodniczej. Naturally, Northern Kashubia. Nôtëralnie, Norda.

Piotr Lessnau/Robert Groth/am/raf

Zwiększ tekstZmniejsz tekstCiemne tłoOdwrócenie kolorówResetuj