Tradycyjnie w ostatni dzień roku przyznano doroczne Nagrody Honorowe „Rejs Roku – Srebrny Sekstant”. Tym razem nagrodą główną uhonorowany został kapitan Eugeniusz Moczydłowski za wyprawę Magnus Zaremba – Arktyka 2023. Komu jeszcze przyznano wyróżnienia?

Tegoroczne, 54. posiedzenie Jury Nagród Honorowych „Rejs Roku – Srebrny Sekstant” podobnie jak przed rokiem odbyło się w siedzibie Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.

– Jury rozpatrywało w sumie 12 kandydatur, w tym 8 dotyczyło konkretnych rejsów/przedsięwzięć żeglarskich minionego sezonu, pozostałe były zgłoszeniami o charakterze okolicznościowym bądź wskazującym na konsekwentną realizację żeglarskich programów w cyklu wieloletnim. Rozpatrując kandydatury uwzględniano walory poszczególnych przedsięwzięć zgodne z założeniem nagrody premiującej obok śmiałych, pionierskich wypraw i rejsów, szersze przesłanie kultywowania idei wychowania morskiego czy związanego z morzem i żaglami sposobu na życie – przekazała kapituła nagrody w komunikacie.

W wyniku dyskusji oraz często niejednogłośnych głosowań jury zdecydowało się przyznać Nagrodę Główną Rejsu Roku – Srebrnego Sekstantu, a także dwie kolejne nagrody oraz dwa wyróżnienia honorowe. W ramach projektu tradycyjnie wyłoniono także laureatów nagród specjalnych: Bursztynowej Róży Wiatrów Prezydenta Gdańska, Grotmaszty Bractwa Kaphornowców, a także Nagrody Specjalnej Polskiego Związku Żeglarskiego.

NAGRODY HONOROWE „REJS ROKU 2023” I „SREBRNY SEKSTANT”

Analizując zgłoszone kandydatury, jury zdecydowało ostatecznie uhonorować następujące przedsięwzięcia żeglarskie:

• I Nagroda honorowa „Rejs Roku 2023” i „Srebrny Sekstant” – Kapitan Eugeniusz Moczydłowski za wyprawę Magnus Zaremba – Arktyka 2023.

To kolejne śmiałe przedsięwzięcie zasłużonego weterana polarnych wypraw. Wprawdzie ambitny projekt – lodowy dryf wzorem Nansena ze względu na problemy techniczne z balastem nie powiódł się, jednak zrealizowany trzymiesięczny rejs przez trudne akweny Arktyki i sztormowe wody jesiennego północnego Pacyfiku z pokonaniem Przejścia Północno-Zachodniego i pionierskim przepłynięciem wschodniego Oceanu Arktycznego zasługują na najwyższe uznanie. We fragmentach trasy kapitana wspomagali dwaj załoganci. W sumie „Magnus Zaremba” na trasie Gdańsk – Port San Juan na wyspie Vancouver – Victoria (Kolumbia Brytyjska) pokonał 7150 mil morskich, z czego 4177 mil morskich kapitan Moczydłowski żeglował samotnie. Doświadczył ekstremalnie trudnych warunków i jak sam twierdzi nigdy w 50-letniej historii swych polarnych wypraw nie zetknął się z tak dziką furią morza.

• II Nagrodą Honorową „Rejs Roku 2023” uhonorowano projekt Windwhisper Racing Team realizowany na jachtach „WindWhisper Racing Team” (VO65) oraz „WindWhisper 44” (Grand Solei 44), startujących pod biało-czerwoną banderą w barwach Yacht Klubu Polski Gdynia.

Załogi z powodzeniem rywalizowały z elitą światowego żeglarstwa w wielkich prestiżowych regatach. Załoga „WindWhisper Racing Team” odniosła bezapelacyjne zwycięstwo w regatach The Ocean Race VO65 Sprint Cup, nawiązując do startu „Copernicusa” i „Otago” w legendarnych regatach Whitbread Round the World sprzed pół wieku. Start na jachcie „WindWhisper 44” dał brąz Mistrzostw Europy ORC na Malcie, a w sierpniu Mistrzostwo Świata ORC w Kilonii. Sukcesy są efektem 4-letniej pracy w sumie kilkudziesięciu młodych polskich żeglarzy, którym dano szansę podnoszenia umiejętności u boku legend światowego żeglarstwa.

• III Nagrodę Honorową „Rejs Roku 2023” otrzymuje kapitan Dariusz Krowiak reprezentujący Polsko-Kanadyjski Klub Jachtowy „Biały Żagiel” z Toronto za rejs 13,5 metrowym stalowym jachtem „Hayat” i pokonanie arktycznego Przejścia Północno-Zachodniego.

Kapitan i właściciel jachtu Dariusz Krowiak żeglował z pięcioosobową załogą. Rejs rozpoczęto 19 lipca w East River Marina koło Halifaxu w Nowej Szkocji. Poprzez wody i porty Grenlandii, następnie cieśniny i zatoki kanadyjskiej Arktyki po dwóch miesiącach żeglowania „Hayat” przekroczył zachodnią granicę Noth West Passage – Bering Strait by dotrzeć do Nome, pierwszego portu na Alasce. Rejs kończył 3 października na wyspie Kodiak. W sumie przepłynął ok. 7000 mil morskich. Wyprawa była spełnieniem wieloletnich marzeń kapitana zainspirowanych wyczynami pionierów polarnej żeglugi oraz wyprawami współczesnych żeglarzy, także polskich i polonijnych.

HONOROWE WYRÓŻNIENIA

Jury postanowiło docenić honorowymi wyróżnieniami dwa przedsięwzięcia żeglarskie o bardzo różnym charakterze reprezentujące odmienne modele żeglarstwa morskiego:

• Szkoleniowy oceaniczny projekt regatowy „I Love Poland”

Jacht „I Love Poland” ośmiokrotnie stawał w 2023 roku na starcie regatowych zmagań, pięciokrotnie zajmował miejsca na podium. Załogi jachtu ścigały się na dwóch kontynentach, dwukrotnie pokonując Atlantyk. „I love Poland” wygrał między innymi prestiżowe transatlantyckie regaty RORC Transatlantic Race, a także zwyciężył klasyfikację IRC Super Zero całego sezonu 2023 prowadzoną przez Royal Ocean Racing Club. Podczas wyścigów załogi tworzyło 31 polskich żeglarzy i żeglarek. Sumując pięć lat szkoleniowego projektu oceanicznego I Love Poland, to start w 22 regatach, 18 razy na podium, udział ponad 100 żeglarzy i żeglarek, za rufą pozostało ponad 100 000 mil morskich.

• STS „Generał Zaruski” za konsekwentnie realizowany, oryginalny program morskiego wychowania młodzieży na pokładzie historycznego gdańskiego żaglowca.

W 2023 roku w ramach kolejnych edukacyjnych przedsięwzięć na żaglowcu zorganizowano m.in. „Szkołę pod żaglami – rejs socjoterapeutyczny” podczas którego wychowankowie Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii z Łomianek spędzili 5-tygodni na pokładzie „Generała Zaruskiego”. Tego typu inicjatywy obok umiejętności żeglarskich mają uczyć współpracy, respektu dla żywiołów, zaufania do własnych umiejętności także dać możliwość poznania ludzi, krajów i portów regionu bałtyckiego. Dla armatora i organizatorów stanowią także bazę doświadczeń dla tworzenia optymalnych programów wychowania morskiego.

NAGRODY SPECJALNE

• Nagroda Specjalna Prezydenta Miasta Gdańska „Bursztynowa Róża Wiatrów”, którą uhonorowano Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku za przejęcie i opiekę nad słynnym jachtem „Mazurek”, na którym Krystyna Chojnowska Liskiewicz jako pierwsza kobieta w historii opłynęła samotnie świat.

To efekt wypełniania misji Narodowego Muzeum Morskiego, w ramach której placówka odkupiła jacht od prywatnego armatora i wdrożyła strategię jego eksploatacji jako w pełni sprawnej jednostki morskiej, wykorzystywanej zarówno do szkolenia, jak i promocji polskiego żeglarstwa.

• Nagrodą Specjalną Polskiego Związku Żeglarskiego doceniono STS „Pogoria”, którego nowym armatorem został dwa lata temu Pomorski Związek Żeglarski.

W tym czasie udało się na tej jednostce zrealizować program szkolenia i wychowania morskiego dla ok. 4 tys. miłośników żeglarstwa z całej Europy w blisko 100 rejsach po Morzu Śródziemnym. Dzięki temu STS „Pogoria” otrzymała nowe życie, udowadniając, że zasługuje na swoją opinię legendarnego żaglowca.

• Nagroda Grotmaszta Bractwa Kaphornowców „Za dobrą robotę żeglarską w wyjątkowo ciężkich warunkach” otrzymał kapitan jachtowy Piotr Maras za wyprawę na jedenastometrowym jachcie „Wild Thyme” (10.62m) na trasie Szczecin – Scoresby Sund – Szczecin (24.06 – 19.09.2023).

Jacht pokonał 4312 mile morskie, przekroczył koło podbiegunowe północne, następnie wpłynął na Grenlandię do Scoresby Sund, dopływając powyżej 71. stopnia szerokości geograficznej północnej. Rejs trwał 88 dni – pięć etapów – 24 uczestników. Jachtem na etapach dowodzili także kapitanowie Artur Burdziej i Henryk Kałuża.

• Nagroda Specjalna Grotmaszta Bractwa Kaphornowców – Polski Związek Żeglarski – w rocznicę stulecia polskich żagli na morzach i oceanach świata.

11 maja 1924 roku w Tczewie założono pierwszą ogólnopolską organizację żeglarską – Polski Związek Żeglarski zawiązaną przez Pierwszy Polski Klub Yachtowy (dziś PKM) z Gdańska, Klub Żeglarski z Chojnic i sekcje żeglarskie Akademickiego Związku Sportowego oraz Wojskowego Klubu Wioślarskiego z Warszawy. Od 100 lat misją PZŻ jest popularyzacja i rozwijanie żeglarstwa wśród Polek i Polaków.

SKŁAD JURY

Jury obradowało w następującym składzie:

• kontradm. Czesław Dyrcz – przewodniczący Jury,
• Bogusław Witkowski – wiceprezes PZŻ,
• Leszek Paszkowski – przedstawiciel miasta Gdańska,
• Aleksander Gosk – koordynator projektu Rejs Roku/Srebrny Sekstant,
• Marek Padjas – Grotmaszt Bractwa Kaphornowców,
• Tomasz Falba – sekretarz Jury, publicysta morski.

mat. pras./aKa