W kaszubskich domach 24 grudnia przez cały dzień nie jadano nic. Wieczerza rozpoczynała się dopiero wtedy, gdy na niebie rozbłysła pierwsza gwiazdka. A wówczas na stole pojawiały się same klasyczne pyszności. Zupy, takie jak barszcz, grzybowa, rybna czy brzadowa to dopiero początek wigilijnej uczty.

– Kaszuby to region niezwykle religijny, dlatego zasad postu podczas adwentu, przygotowywania potraw wigilijnych i bożonarodzeniowych, przestrzegano niezwykle wiernie – opowiada szef kuchni, wybitny znawca kuchni polskiej, autorytet kulinarny Grzegorz Labuda.

BRZADOWA I PULKI

Ale Kaszuby to także rejon zróżnicowany. Na pewno na każdym stole w wigilię pojawiała się zupa brzadowa (zupa z owoców suszonych z kluskami) oraz śledź w śmietanie (z mleczem śledziowym) i pulki, czyli ziemniaki gotowane w wodzie po śledziach.

TO, CO SAMI ZŁOWILI

– Wszędzie królowały ryby, ale, w zależności od rejonu, gatunki były różne. Rejon „małego morza”, czyli okolice Zatoki Puckiej i Zatoki Gdańskiej, to szczupaki i węgorze. Nad Bałtykiem jadano śledzie, dorsze, łososie i troć. A południowe Kaszuby to bogactwo jezior, czyli sandacze, szczupaki, okonie, liny i karpie. Kaszubi jadali to, co sami złowili, upolowali, co dał sąsiad albo czym się wymienili – wyjaśnia Grzegorz Labuda.

(Fot. Radio Gdańsk/Martyna Kasprzycka)

„JEDZENIE TO EMOCJE”

Dlaczego Boże Narodzenie tak mocno zapada nam w pamięć i jest najbardziej wyczekiwanym świętem w roku?

– Tutaj zahaczamy o temat związany z dziedziną filozofii jedzenia. Jedzenie wpływa na wiele aspektów naszego życia, choć my na to z reguły nie zwracamy większej uwagi. Można tu przywołać przykład świątecznej sałatki jarzynowej. Najlepiej smakować będzie ta z rodzinnego domu, bo jedzenie to emocje – wspomnienie rodziny, ukochanych babci i dziadka, ciepła domowego ogniska, przyjaciół. Jemy nie tylko oczami, węchem i dotykiem. Do skojarzenia z jedzeniem dołącza poczucie bezpieczeństwa, historie z dzieciństwa. Z tym nie wygra nic, nawet najbardziej wykwintne danie – mówi Grzegorz Labuda.

Poniżej bogata kulinarna opowieść wigilijna prosto z kaszubskiego domu Grzegorza Labudy. Zaprasza Ewelina Potocka:

Ewelina Potocka/pOr