„Mój sierpień – zapamiętane na zawsze” to nowy cykl Radia Gdańsk. Dział reportażu przygotował impresje osób, niekoniecznie z pierwszych stron gazet, dotyczące sierpniowych dni. Świadkowie mówią o tym, co utkwiło im w pamięci, najczęściej opowiadając o jednym, szczególnym wydarzeniu. Emisja codziennie (od pon. do sob.) o godzinach 7.20 i 14.20.
DO TEJ PORY MOŻNA BYŁO USŁYSZEĆ WYPOWIEDZI:
Stanisława Fudakowskiego – w sierpniu 1980 zatrudnionego w gdańskiej Pracowni Psychologii Pracy. Uczestnik strajku w Stoczni, następnie działacz „Solidarności” i delegat na Krajowy Zjazd Delegatów.
Tadeusza Fiszbacha – w latach 1975–1982 I sekretarza KW PZPR w Gdańsku, jednego z polityków z obozu władzy opowiadających się za porozumieniem ze strajkującymi. W latach 1989–1991 Fiszbach był wicemarszałkiem Sejmu. To także dyplomata i nauczyciel akademicki.
Krzysztofa Dowgiałły – architekta, absolwenta Politechniki Gdańskiej, autora słów słynnej ballady o Janku Wiśniewskim. W sierpniu 1980 roku pracował w gdańskim Miastoprojekcie. Później był działaczem podziemnej „Solidarności”.
Karola Krementowskiego – w sierpniu 1980 roku pracownika Gdańskich Zakładów Elektronicznych Unimor. Współorganizatora strajku w swoim zakładzie. Wieloletniego działacza „Solidarności”.
Róży Jancy-Brzozowskiej – w sierpniu 1980 roku pracownica Elbudu, która była zatrudniona na stanowisku inżyniera elektryka. Dobra znajomość niemieckiego spowodowała, że w czasie strajków była m.in. tłumaczem i na życzenie zdumionych obserwatorów z Niemiec przetłumaczyła „Boże coś Polskę”.
Bogdana Borusewicza – jednego z liderów opozycji demokratycznej lat 70. Głównego organizatora strajku w Stoczni Gdańskiej. Po 13 grudnia 1981 roku Borusewicz był przywódcą podziemnej Solidarności w Gdańsku, w latach późniejszych wicemarszałkiem Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.
Janusza Erenca – socjologa, profesora na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego, który był obserwatorem wydarzeń na Wybrzeżu. W jego dorobku można znaleźć badania środowiska zawodowego stoczniowców. Jest konsultantem Komisji Krajowej NSZZ „S”.
Elżbiety Goetel – aktorki Teatru Wybrzeże. W sierpniu 1980 wspierała wraz z kolegami strajkujących w Stoczni Gdańskiej, recytując utwory poetyckie. Do legendy przeszło jej wykonanie piosenki „Postulat 22” do melodii Marsza Polonii.
Piotra Kapczyńskiego – przedsiębiorcy, ekonomisty. W sierpniu 1980 roku zajmował się drukiem ulotek oraz organizacją zaopatrzenia drukarni strajkowej. Pełnił też funkcję tłumacza w rozmowach z zagranicznymi korespondentami.
Andrzeja Michałowskiego – w sierpniu 1980 roku pracownika w Porcie Gdańsk, jednego z inicjatorów strajku w swoim zakładzie, aktywnego działacza podziemia Solidarności, aresztowanego w latach 19987-1990 na emigracji.
Leszka Biernackiego – fotografa, filologa, działacza opozycji demokratycznej, autor fotograficznej dokumentacji strajków w Stoczni Gdańskiej. W 1980 roku współpracownika działu informacji Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego.
Profesora Kazimierza Nowosielskiego – poety i krytyka sztuki, pracownik Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Uczestnik strajków sierpniowych, filolog.
Joanny Dudy-Gwiazdy – inżyniera okrętowca, żony Andrzeja Gwiazdy, współautorki 21 postulatów MKS. Joanna Duda-Gwiazda została internowana 13 grudnia 1981 roku.
Zdzisława Złotkowskiego – mechanika, współorganizatora strajku w Gdańskiej Stoczni Remontowej, członka Komitetu Założycielskiego, wiceprzewodniczącego Komisji Zakładowej „Solidarności”. Zdzisław Złotkowski został internowany 13 grudnia 1981 roku.
Brunona Baranowskiego – pracownika Stoczni Gdańskiej, spawacza, społecznego inspektora BHP na wydziale K2, który w sierpniu 1980 roku był delegatem Komisji Wydziałowej. Brunon Baranowski został internowany w maju 1982 roku.
Bożeny Rybickiej-Grzywaczewskiej – działaczki opozycji demokratycznej, od jesieni 1980 roku osobistej sekretarki Lecha Wałęsy.
Romana Stegarda – montera w Stoczni im Komuny Paryskiej w Gdyni. Uczestnika protestów na ulicach Gdyni w roku 1970. Współorganizatora strajku w sierpniu 1980 roku.
Ksiądz Henryk Jankowski podczas wspólnej modlitwy ze strajkującymi w Stoczni Gdańskiej Fot. ecs.gda.pl/Antoni Buczek – CC BY-SA 3.0
STRAJKI NA WYBRZEŻU
Sierpień 1980 przeszedł do historii z powodu strajków na Wybrzeżu zakończonych zawarciem porozumień sierpniowych – czterech porozumień zawartych przez rząd PRL z komitetami strajkowymi, które powstały w 1980 roku.
puch