W niedzielę 1 września będziemy obchodzić 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej. Władze Gdańska i Muzeum II Wojny Światowej przygotowały szereg uroczystości, które upamiętnią jedną z największych tragedii XX wieku. 

Tradycyjne obchody rozpoczną się o godz. 4:45 na Westerplatte pod Pomnikiem Obrońców Wybrzeża. Podczas uroczystości wybrzmią syreny, zostanie wyemitowany materiał filmowy, Orkiestra Reprezentacyjna Marynarki Wojennej odegra hymn państwowy. W planach są też przemówienia okolicznościowe, modlitwa międzywyznaniowa, odczytanie Odezwy Harcerskiej, Apelu Pamięci, oddanie salwy honorowej, odegranie Hymnu do Bałtyku i Pieśni Reprezentacyjnej Wojska Polskiego, a także złożenie wieńców przez oficjalne delegacje oficjalne. Uroczystości mają zakończyć się około godziny 7. Później kwiaty będą mogli złożyć pozostali uczestnicy obchodów, a po zakończeniu części oficjalnej na wszystkich będzie czekać poczęstunek z kuchni polowej.

W związku z uroczystościami na Westerplatte zostanie zorganizowany specjalny dojazd. Pełny rozkład i trasę autobusów możecie zobaczyć TUTAJ.

MODLITWA POD VIKTORIASCHULE

O godzinie 10 odbędzie się modlitwa i złożenie kwiatów przy Viktoriaschule. Budynek obecnie należy do Uniwersytetu Gdańskiego. To w tym miejscu w w dniach 1-15 września 1939 r. Niemcy torturowali i zamęczyli przedstawicieli Polonii gdańskiej. Szacuje się, że liczba aresztantów sięgała nawet 3 tys. osób. Część z nich została później przetransportowana m.in. do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego w Sztutowie.

MSZA ŚWIĘTA W INTENCJI POLEGŁYCH POCZTOWCÓW

O godzinie 12 pod Pomnikiem Obrońców Poczty Polskiej na ul. Plac Obrońców Poczty Polskiej 1/2 odbędzie się uroczysta msza św. w intencji poległych pocztowców. Po jej zakończeniu nastąpi oddanie hołdu poległym Pocztowcom oraz złożenie wieńców.

Atak na budynek Poczty Polskiej nastąpił równocześnie z rozpoczęciem ostrzału Westerplatte przez pancernik Schleswig-Holstein. Pomimo przeważających sił nieprzyjaciela – użycia miotaczy ognia, ładunków wybuchowych, dział i wsparcia artyleryjskiego budynek Poczty Polskiej broniono przez czternaście godzin. Decyzja o kapitulacji została podjęta dopiero o godz. 19.00.

To nie koniec wydarzeń przygotowanych przez miasto z okazji 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej.

8.00: ZŁOŻENIE KWIATÓW NA GROBOWCU OBROŃCÓW POCZTY POLSKIEJ/miejsce: Cmentarz Ofiar Terroru Hitlerowskiego, ul. Bolesława Chrobrego 80 Gdańsk;

10.00–15.00: WESTERPLATTE. SPOTKANIA Z HISTORIĄ
Trzecia edycja festiwalu. W programie m.in. zwiedzanie Wartowni nr 1, prezentacja zabytkowych pojazdów i sprzętu wojskowego, wielkoformatowa gra historyczna, pokazy filmowe i kuchnia polowa / miejsce: Westerplatte;

11.00: DEBATA SOLIDARNOŚĆ I POKÓJ. MIASTO JAKO EUROPEJSKA WSPÓLNOTA
Międzynarodowa debata, wśród gości: Sadiq Khan – burmistrz Londynu, Sawsan Chebli – sekretarz stanu landu Berlin, Rafał Trzaskowski – prezydent Warszawy, Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Gdańska/ miejsce: ECS, audytorium;

15.00: ŚWIATOWA PRAPREMIERA – TRZY WEZWANIA
Utwór TRZY WEZWANIA skomponował Aleksander Nowak z myślą o carillonie znajdującym się na wieży gdańskiego Ratusza Głównego Miasta. Za klawiaturą usiądzie Monika Kaźmierczak. Utwór z okazji 80 rocznicy wybuchu II wojny światowej zamówiło Muzeum Gdańska / miejsce: wokół Ratusza Głównego Miasta, Długi Targ

18.00: KONCERT WOJNA I POKÓJ
Za pulpitem dyrygenckim: Jordi Savall. Zagrają: Hespèrion XXI, La Capella Reial de Catalunya i Le Concert des Nations/ miejsce: Polska Filharmonia Bałtycka, ul. Ołowianka 1, wstęp biletowany. Koncert będzie transmitowany na antenie Radia Gdańsk

UROCZYSTOŚCI MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ

Tuż po zakończeniu uroczystości pod Pomnikiem Obrońców Wybrzeża odbędzie się wmurowanie kamienia węgielnego pod Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 oraz otwarcie ekspozycji okolicznościowej. W budynku Elektrowni zostaną zaprezentowane eksponaty pozyskane podczas badań archeologicznych prowadzonych w tym historycznym miejscu.

Na godz. 9:00 w sali wystaw czasowych MIIWS przygotowano wystawę „Walka i Cierpienie. Obywatele polscy podczas II wojny światowej”. Ekspozycja pomyślana jest jako projekt interdyscyplinarny, oparty na rozmaitych formach, mediach i rozwiązaniach scenograficznych. Składają się one na spójną opowieść o polskim doświadczeniu II wojny światowej, ze szczególnym uwydatnieniem grozy i tragizmu tamtych czasów. Wystawa ma przemyślaną strukturę z precyzyjnie odmierzoną chronologią i dramaturgią, pozwalającą zapoznać się z wieloma kwestiami dotyczącymi okresu wojny.

O godz. 17:30 w sali kinowej MIIWS odbędzie się spotkanie z Rogerem Moorhousem, autorem książki „Polska 1939. Pierwsi przeciwko Hitlerowi”.

O godz. 20:00 na scenie przed Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odbędzie się widowisko muzyczne „Tak zaczynała się wojna”. Bilety na wydarzenie dostępne w kasach muzeum i na stronie internetowej.

Widowisko będzie oparte o utwory pokazujące tragedię wojny. Piosenki oparto o wiersze polskich współczesnych poetów. Dodatkowo w ramach widowiska zostaną wykorzystane fragmenty historycznych dialogów i autentycznych dokumentów oraz historie pojedynczych ludzi, cywilnych bohaterów. Zaprezentują je najwybitniejsi współcześni artyści – gwiazdy rodzimej sceny muzycznej. Koncert będzie składał się z kilkunastu części, które przedstawią historię polskich miast-symboli, dotkniętych największą tragedią XX wieku.

Na niedzielę Muzeum II Wojny Światowej przygotowało również premierę spotu „1939. Pamięć i przesłanie”. Materiał ma być przestrogą dla przyszłych pokoleń przed kataklizmem wojennym, podkreślać wagę pamięci o wojnie jako czasie szczególnego wyzwania, którym jest walka o niepodległość swojej ojczyzny. W zamierzeniu twórców w spocie pojawią się nie tylko świadkowie historii, lecz także przedstawiciele powojennego pokolenia, w tym władz państwowych.

Na uroczystości zapraszają również inne pomorskie miasta. SŁUPSK

W Słupsku obchody odbędą się na pl. Zwycięstwa przy pomniku Żołnierza Polskiego. W planach m.in. wystawienie posterunków honorowych, wspólne odśpiewanie hymnu i uroczyste podniesienie flagi.

Program uroczystości:

11:30 – wystawienie przez wojsko i harcerzy posterunków honorowych przy pomniku Żołnierza Polskiego
11:50 – zbiórka pocztów sztandarowych i uczestników w miejscu uroczystości
12:00 – wspólne odśpiewanie hymnu państwowego oraz uroczyste podniesienie flagi państwowej na maszt, przemówienia okolicznościowe, apel pamięci i salwa honorowa, składanie wiązanek pod pomnikiem

TCZEW

W Tczewie uroczystości odbędą się o godz. 15:00 przy obelisku na skwerze Bohaterów Szymankowa, nieopodal Mostu Tczewskiego. W planach organizatorów są: hymn państwowy, wystąpienia okolicznościowe, modlitwa za poległych, Apel Poległych, salwa honorowa oraz składanie kwiatów. Z kolei o godz. 16:00 na Bulwarze Nadwiślańskim rozpocznie się inscenizacja i Piknik historyczno-militarny, organizowany przez Fabrykę Sztuk.

W programie pikniku przewidziano:

– pokazy statyczne współczesnego Wojska Polskiego oraz innych służb mundurowych
– wystawy plenerowe Fabryki Sztuk i Instytutu Pamięci Narodowej o tematyce II wojny światowej w Tczewie i na Pomorzu,
– gry edukacyjne IPN, np. „Miś Wojtek”,
– warsztaty modelarskie,
– puzzle 3D,
– diorama lotniska wraz ze stanowiskiem do budowy z klocków COBI modeli samolotów z 1939 r.,
– wystawa statyczna modeli RC oraz 2 stanowiska z symulatorami lotu,
– budowanie modeli z klocków COBI,
– wojskowa grochówka.

STAROGARD GDAŃSKI

W Starogardzie uroczystości rozpoczną się o 4:45. W planach jest oddanie hołdu poległym i zamordowanym przed Pomnikiem Poległych i Zamordowanych Harcerzy w Starogardzie Gdańskim przy ul. Mickiewicza.

1 września przypada 80.rocznica wybuchu II wojny światowej. Władze miasta zapraszają poczty sztandarowe i wszystkich mieszkańców do oddania hołdu poległym i zamordowanym. Uroczystość rozpocznie się o godz. 4.45 – w godzinę wybuchu wojny, przed Pomnikiem Poległych i Zamordowanych Harcerzy w Starogardzie Gdańskim przy ul. Mickiewicza. Wszystkich zainteresowanych wzięciem udziału w uroczystościach prosi się o stawieniu na zbiórce o godzinie 4:40.

MALBORK 

– 7:50 – Złożenie kwiatów na malborskich cmentarzach – Cmentarz Komunalny cmentarze wojenne przy ul. 500-lecia. Wyjazd na malborskie cmentarze o godz. 7:40 autobusem z przystanku MZK koło Starostwa Powiatowego; autobus będzie podstawiony o godz. 7:30.
– 8:30 Zbiórka przy Pomniku Celników Polskich.
– 9:00 Uroczystości pod Pomnikiem Celników Polskich, w których programie przewidziano: inscenizację historyczną „A więc wojna…”, odśpiewanie hymnu państwowego, wciągniecie flagi państwowej, wystąpienia okolicznościowe, modlitwę za poległych celników, apel pamięci, salwę honorową, składanie kwiatów.
– 10:30 Zakończenie uroczystości i przejazd do Ośrodka Konferencyjnego KARWAN Muzeum Zamkowego w Malborku.
– 11:00 – 12:00 Spotkanie okolicznościowe, podczas którego odbędą się dwa wykłady: „Polscy celnicy z Kałdowa” i „Pamięć o Bohaterach” zakończone dyskusją w Ośrodku Konferencyjnym KARWAN na terenie Muzeum Zamkowego w Malborku.

oprac. mkul