W czwartek 1 sierpnia 2024 r. o godz. 17:00 w całej Polsce rozlegnie się głos syren, upamiętniając 80. rocznicę Powstania Warszawskiego. Jakie uroczystości w ramach obchodów zaplanowano na Pomorzu?
GDAŃSK
OFICJALNE OBCHODY
Uroczystość upamiętniającą w Gdańsku 1 sierpnia zaplanowano na godzinę 17:00 u stóp Pomnika Polskiego Państwa Podziemnego na Targu Rakowym. W godzinę „W” zawyją syreny. Następnie Orkiestra Reprezentacyjna Morskiego Oddziału Straży Granicznej odegra hymn państwowy Rzeczypospolitej Polskiej. Po oficjalnych wystąpieniach i modlitwie nastąpi złożenie wieńców u stóp Pomnika Polskiego Państwa Podziemnego oraz pod Pomnikiem w hołdzie Harcerzom i Harcerkom Wolnego Miasta Gdańska pomordowanych w czasie II Wojny Światowej.
Dodatkowo w godz. 9:30-14:30 na Targu Węglowym przy Katowni i Bramie Wyżynnej w Gdańsku stać będzie plenerowe stoisko IPN z materiałami edukacyjnymi i promocyjnymi, a o godz. 10:00 instytut wyemituje dyskusję naukową: „Przed Warszawą było Wilno. Co wiemy o operacji Ostra Brama po 80 latach?”. Uczestnikami będą prof. Piotr Niwiński i Michał Ostapiuk.
W niedzielę, 4 sierpnia, o godzinie 12.00, w Bazylice Mariackiej w Gdańsku odprawiona zostanie msza święta w intencji zmarłych i żyjących powstańców warszawskich i kombatantów.
UTRUDNIENIA W RUCHU
W związku z organizacją uroczystości od godz. 8:00 w środę, 31 lipca, do momentu zakończenia wydarzenia w czwartek, 1 sierpnia, zostanie wyłączona z ruchu ul. Targ Rakowy w Gdańsku. Po wyłączonym obszarze będą mogły poruszać się wyłącznie taksówki. Kierowcy, którzy pozostawili tam zaparkowane pojazdy, będą mogli wyjechać z Targu. Podczas uroczystości będzie obowiązywał bezwzględny zakaz wjazdu dla wszystkich pojazdów.
OBCHODY W MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ
O godzinie 16:00 na poziome -1 Muzeum II Wojny Światowej odbędzie się spotkanie w ramach cyklu „Wejście w historię”. Będzie można oglądać zniszczoną powstańczą bluzę maskującą, tzw. panterkę, odnalezioną w ruinach szpitala przy ul. Długiej 7 w Warszawie. Gościem specjalnym wydarzenia będzie kpr. Adam Borowski ps. „Nikita”, który opowie o swoich przeżyciach z czasu Powstania Warszawskiego. Głos zabierze również dr Janusz Marszalec, wicedyrektor MIIWŚ, a o eksponacie opowie dr Wojciech Łukaszun, kierownik Działu Zbiorów MIIWŚ.
Przez cały sierpień będzie można podziwiać wystawę planszową „Sprawiedliwi Powstańcy ’44”, stworzoną przez Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej.
Ekspozycja składa się z 19 portretów i biogramów osób, które w swoim życiu stoczyły podwójną walkę – brały udział w Powstaniu Warszawskim i jednocześnie ratowały Żydów, za co zostały odznaczone tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Byli to m.in. Władysław Bartoszewski, Mieczysław Fogg, Zofia Kossak, Kazimierz Leski i Irena Sendlerowa.
Twórcy ekspozycji podkreślają, że choć postacie różni wiele – wiek, płeć, pochodzenie społeczne, poglądy polityczne, zainteresowania – to łączy je wierność uniwersalnym wartościom, nonkonformizm, zaangażowanie i odpowiedzialność.
W dniu wybuchu Powstania Warszawskiego, 1 sierpnia, MIIWŚ w Gdańsku organizuje akcję „Śladami Powstania”, w której każdy, kto tego dnia będzie zwiedzał wystawę stałą, może w ramach zakupionego biletu wziąć udział w bezpłatnym oprowadzaniu po wystawie głównej z przewodnikiem. Trasa oprowadzania będzie podążać śladami powstania.
Dzień wybuchu Powstania Warszawskiego przed budynkiem MIIWŚ zakończy koncert zespołu T.Love. Jak przekonuje instytucja, wybór artysty reprezentującego pokolenie wielu przełomów, obecnego na polskiej scenie muzycznej od przeszło 40 lat, nie jest przypadkowy – zarówno teksty piosenek, jak i sama postawa muzyków, w tym przede wszystkim odznaczonego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski Muńka Staszczyka, nawiązują do nigdy niegasnącej siły polskiego patriotyzmu. Koncert odbędzie się 1 sierpnia o godzinie 20:00 na scenie plenerowej na placu Władysława Bartoszewskiego.
GDYNIA
1 sierpnia o godz. 10:00 przed pomnikiem Armii Krajowej na skwerze Kościuszki w honorowej asyście wojskowej rozpoczną się gdyńskie uroczystości upamiętniające 80. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego. W obchodach wezmą udział m.in.: samorządowcy, działacze Światowego Związku Żołnierzy AK, przedstawiciele Marynarki Wojennej i mieszkańcy. Uczestnicy uroczystości wysłuchają hymnu RP i okolicznościowych przemówień. Będą też: wspólna modlitwa, apel pamięci i salwa honorowa. Obchody zakończą się złożeniem wieńców oraz wiązanek kwiatów przed pomnikiem.
Gdynia upamiętniła też bohaterów już wcześniej. 28 lipca w kościele pw. NMP Królowej Polski można było wysłuchać organizowanego przez Instytut Pamięci Narodowej koncertu „Powstać, aby żyć”. Był on poświęcony mało znanym epizodom z Powstania Warszawskiego z udziałem powstańczych małżeństw. Podczas heroicznych sześćdziesięciu trzech dni zawarto ich aż 256. Śluby były krótkie, a przyjęcia weselne niejednokrotnie przerywała konieczność ruszenia do walki. Powstańcy mówili, że ślub dawał nadzieję, że stawał się namiastką dawnej, przedwojennej rzeczywistości. Mimo trudnych warunków dbano o czysty elegancki strój i o podarunki. Te były naprawdę nietypowe – np. trzy dni zwolnienia z obowiązków żołnierskich czy wanna z ciepłą wodą. Przyjęcia weselne stawały się okazją do oderwania myśli od śmierci i grozy czasu wojny.
SOPOT
Uroczystości 80. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego odbędą się w Sopocie o godz. 12:00 przed pomnikami Armii Krajowej i Sanitariuszki Inki, przy ul. Armii Krajowej. Złożone zostaną wieńce i wiązanki kwiatów.
SŁUPSK
O godzinie 17:00 rozpoczną się uroczystości i wspólne odśpiewanie Hymnu Rzeczypospolitej Polskiej. Będą wystąpienia okolicznościowe, odczytany zostanie Apel Pamięci i oddana salwa honorowa. Na zakończenie przybyłe delegacje złożą kwiaty i znicze pod pomnikiem Powstańców Warszawskich w Parku Powstańców. Nie zabraknie także koncertu piosenki powstańczej „Warszawa 44”.
Wcześniej – o godzinie 16:00 – na skwerze przy ul. Szarych Szeregów odbędzie się uroczystość odsłonięcia pomnika działacza opozycji antykomunistycznej i pierwszego Premiera Wolnej Polski Jana Olszewskiego. Wybrano właśnie tę datę, ponieważ Olszewski był żołnierzem Szarych Szeregów oraz uczestnikiem Powstania Warszawskiego.
Również o godz. 16:00 zaplanowana jest Msza św. polowa w intencji Ofiar i Uczestników Powstania Warszawskiego. Odprawiona zostanie w Parku Powstańców Warszawskich, przy pomniku Powstańców Warszawskich.
KOŚCIERZYNA
Na Rynku w Kościerzynie o godz. 16:30 odbędzie się inscenizacja upamiętniająca wydarzenia z 1944 roku. Rekonstruktorzy pokażą Warszawę podczas okupacji – patrole niemieckie, kontrolę dokumentów, aresztowania oraz mały sabotaż, a także zdobywanie posterunku niemieckiego. Po zakończeniu inscenizacji o godz. 17:30 uczestnicy zapalą znicze i odśpiewają hymn państwowy.
KARTUZY
Towarzystwa Upiększania Kartuz zaprasza 1 sierpnia o godz. 17:00 na obchody rocznicowe zorganizowane przy pomniku Matki Boskiej Królowej Korony Polskiej w Kartuzach. Po uroczystości, o godz. 18:00, w Kinie Kartuzy zapowiedziano pokaz filmu „Miasto 44” w reżyserii Jana Komasy.
TCZEW
W Tczewie czwartkowe uroczystości rozpoczną się o godz. 17:00 przed obeliskiem pamięci bitew II wojny światowej w Parku Kopernika. Odśpiewany zostanie hymn państwowy, następnie uczestnicy uroczystości usłyszą powstańczy „Apel Poległych”. W programie przewidziano również przybliżenie okoliczności wydarzeń sprzed 80 lat i odśpiewanie powstańczych pieśni. Uczestnicy zapalą znicze na grobach powstańców na „Cmentarzu Starym” i przejdą do pomnika ku czci harcerzy poległych w latach 1939-1945 w Parku Miejskim przy ul. Bałdowskiej , tam również zapalą znicze.
MALBORK
W Malborku upamiętnienie bohaterów powstania, zarówno cywilnych, jak i żołnierzy, rozpocznie się o godz. 17:00 od złożenia kwiatów pod Pomnikiem Żołnierzy Armii Krajowej oraz pod Kamieniem poświęconym pamięci Żołnierzy Wyklętych na Skwerze Żołnierzy Wyklętych. Na godz. 17:30 zaplanowano złożenie kwiatów pod obeliskiem upamiętniającym Związek Harcerstwa Polskiego Hufiec Malbork na Skwerze Związku Harcerstwa Polskiego przy ul. Piastowskiej. O godz. 18:00 na Sklepach Cynamonowych przy ul. Piastowskiej będzie można zobaczyć widowisko muzyczno-historyczne pt. „Warszawa’ 44.”. Wstęp na to wydarzenie jest bezpłatny, ale organizatorzy zastrzegają, że liczba miejsc jest ograniczona.
aKa
