1 września 1939 r. wojska niemieckie bez wypowiedzenia wojny przekroczyły o świcie na całej niemal długości granice Rzeczypospolitej, rozpoczynając tym samym II wojnę światową. Główne obchody tej tragicznej rocznicy odbędą się w Gdańsku, na Westerplatte.

Główne uroczystości państwowe rozpoczną się o godz. 4:45 przy Pomniku Obrońców Wybrzeża na Westerplatte, a w obchodach weźmie udział między innymi minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak. Wcześniej, o godz. 4:15 odbędzie się ceremonia złożenia kwiatów na Cmentarzu Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte.

Miasto Gdańsk zapewnia dojazd na uroczystości na Westerplatte – podstawione zostaną specjalne nocne autobusy. Osiem linii autobusowych z całego miasta – Osowej, Oliwy, Przegaliny, Lotniska, Kowali, Bysewa, Niedźwiednika i Lawendowego Wzgórza – dojedzie na miejsce między godz. 03:40 a 04:01. Następnie będą czekać do zakończenia uroczystości, by odwieźć uczestników. Szczegóły oraz rozkłady jazdy dostępne są >>>TUTAJ.

UROCZYSTOŚCI W GDAŃSKU

Tego dnia w Gdańsku odbędzie się także szereg innych uroczystości, w których udział wezmą między innymi przedstawiciele miasta oraz Instytutu Pamięci Narodowej.

O godz. 8:30 zostanie oddany hołd zabitym polskim nauczycielom z Wolnego Miasta Gdańska i Pomorza. Przy upamiętniającej ich tablicy, która znajduje się przy ul. Wałowej 21, zostaną złożone wieńce oraz zapalone znicze. Upamiętniony zostanie także harcmistrz Jan Ożdżyński, który prawdopodobnie jest pierwszą ofiarą II wojny światowej w Gdańsku. Uroczystości przy upamiętniającej go tablicy, znajdującej się przy ul. Dyrekcyjnej 2-4, rozpoczną się o godz. 9:00. W planach jest też między innymi złożenie kwiatów pod Victoriaschule przy ul. Kładki 24. O godz. 10:00 upamiętnieni zostaną Polacy torturowani i zamęczeni w pierwszych dniach wojny.

W trakcie piątkowych obchodów zostanie też oddany hołd obrońcom Poczty Polskiej w Gdańsku. Uroczystości z pełną asystą wojskową odbędą się o godz. 12:00 na placu Obrońców Poczty Polskiej, zostaną również złożone kwiaty, dodatkowo zaplanowano przemówienia oraz inaugurację roku szkolnego dla uczennic i uczniów Zespołu Szkół Morskich im. Bohaterskich Obrońców Westerplatte oraz Zespołu Szkół Łączności im. Obrońców Poczty Polskiej. Następnie, o godz. 13:30 zostanie odprawiona msza święta w intencji poległych pocztowców. Hołd ofiarom terroru hitlerowskiego zostanie też oddany o godz. 17:00 na Cmentarzu Ofiar Terroru Hitlerowskiego na Zaspie.

UROCZYSTOŚCI ZORGANIZOWANE PRZEZ MIIWŚ W GDAŃSKU

Również Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku zaprasza do udziału w swoich uroczystościach związanych z obchodami 84. rocznicy wybuchu II wojny światowej. W tym dniu bilety do muzeum kosztować będą symboliczną złotówkę, a zwiedzanie będzie możliwe od godz. 7:00 do 19:00. 

Na godz. 11:00 zaplanowano wernisaż wystawy czasowej „Wartownia nr 5 na Westerplatte”. Ekspozycja prezentuje historię Wartowni nr 5, będącej elementem systemu obrony polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej. Wystawa, poprzez pryzmat dziejów budynków, ukazuje losy żołnierzy pełniących służbę na Westerplatte przed wybuchem II wojny światowej, a także prowadzących obronę we wrześniu 1939 roku. Organizatorzy opowiedzą również o dramatycznym losie polskich jeńców cywilnych, którzy pod niemieckim nadzorem porządkowali teren Składnicy po zakończeniu walk. Nie zabraknie też historii powojennego upamiętnienia poległych na Westerplatte żołnierzy. Wernisaż odbędzie się w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku na poziomie -2.

O godz. 12:00 rozpocznie się pokaz filmu „Sąsiedzi” w reżyserii Aleksandra Ścibor-Rylskiego, żołnierza AK i uczestnika powstania warszawskiego, który w późniejszym okresie napisał scenariusze do m.in. takich dzieł jak: „Popioły”, „Człowiek z marmuru” czy „Człowiek z żelaza”. Wstęp dotyczący zagadnień historycznych związanych z prezentowanym filmem wygłosi dr Marek Szymaniak, zastępca dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Pokaz filmu odbędzie się w sali kinowej MIIWŚ zlokalizowanej na poziomie -3, a wstęp będzie wolny.

Muzeum II Wojny Światowej zaprasza także na koncert Janusza Radka pt. „1939-Pamiętamy”, który odbędzie się o godz. 18:00. Usłyszeć będzie można utwory nawiązujące do wielkich zrywów narodowych, ale także zmian społecznych z różnych okresów historycznych na przełomie ostatniego stulecia. Koncert odbędzie się w sali konferencyjnej Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku na poziomie -3. Bilety można zakupić online na stronie muzeum, lub w kasach na miejscu.

Przygotowano też etiudy teatralne w wykonaniu działającej przy MIIWŚ grupy teatralnej, wyobrażające życie codzienne w okresie II wojny światowej. Tło dla opowiadanych historii będą stanowiły poszczególne sekcje wystawy głównej. Improwizacje skupią się na doświadczeniach ludności cywilnej z pierwszych dni wojny, ukazywać będą atmosferę 1 września 1939 roku na ulicach polskich miast. Będzie można zobaczyć także działania performatywne przedstawiające podział Polski i rozbicie kraju przez Niemcy i ZSRS.

PIKNIK HISTORYCZNO-MILITARNY W TCZEWIE

Muzeum II Wojny Światowej zaprasza również do udziału w Pikniku Historyczno-Militarnym, który odbędzie się na Bulwarze Nadwiślańskim im. Księcia Sambora II w godzinach 16:00-18:00 w Tczewie. Podczas wydarzenia dostępny będzie namiot MIIWŚ. Przygotowano zajęcia edukacyjne prowadzone przez pracowników muzeum.

W trakcie pikniku odbędzie się przedpremiera aplikacji multimedialnej „Śladami Historii”, będzie to też okazja do zapoznania się z publikacją „Arytmetyka wojny. Bitwy II wojny światowej w 15 infografikach”. Tego dnia muzeum udostępni również punkt Ogólnopolskiej Zbiórki Eksponatów w ramach akcji „Przyjmiemy Twoją historię: Mosty Tczewskie”.

Na pikniku będzie też możliwość zrobienia sobie pamiątkowych fotografii na tle drugowojennych zabytków: muzealnego Dodga WC 52, czy Jeepa Willysa. Podczas wydarzenia będzie także możliwe zapoznanie się z nowoczesnym spektaklem multimedialnym „Iskry Niepodległej”.

W trakcie pikniku, którego organizatorem jest Fabryka Sztuk, odbędą się również pokazy służb mundurowych i grupy odtworzeniowej. Zaplanowano też wystawy współczesnego i historycznego sprzętu wojskowego, rozmowy z pasjonatami historii drugiej wojny światowej, wystawy plenerowe, konkursy, stoiska edukacyjne oraz kuchnia polowa.

mat. pras./aKa