W dziesiątkach miejsc pamięci na terenach wcielonych w 1939 roku do III Rzeszy zapłoną za tydzień znicze dla ofiar niemieckich zbrodni dokonanych w ramach operacji służących eksterminacji polskich elit. Akcja „Zapal znicz pamięci” ma w tym roku 15. odsłonę.

Przedsięwzięcie jest organizowane na Pomorzu Gdańskim, ale też w Wielkopolsce i regionie łódzkim oraz na Kujawach i Górnym Śląsku. Każdego roku w trzecią niedzielę października przypominani są ci, którzy jako pierwsi zostali poddani eksterminacji po agresji III Rzeszy na Polskę. W tym roku akcja odbędzie się 22 października.

Kampania jest wspólnym przedsięwzięciem Oddziałowych Biur Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu, Gdańsku, Katowicach, Łodzi, Bydgoszczy oraz Radia Poznań i regionalnych rozgłośni Polskiego Radia, w tym Radia Gdańsk.

UPAMIĘTNIĆ OFIARY NIEMIECKICH ZBRODNI

Celem edukacyjno-medialnej akcji jest upamiętnienie pomordowanych mieszkańców ziem wcielonych do III Rzeszy w miejscach zbrodni dokonanych przez Niemców w ramach „politycznego oczyszczania gruntu”, operacji „Tannenberg” i „Akcji Inteligencja” w pierwszych miesiącach niemieckiej okupacji w 1939 roku.

– Na miejskich placach, na ulicach były przeprowadzane rozstrzeliwania. Polacy byli przewożeni do więzień, opustoszałych fabryk, obozów. Wielu z nich wywieziono do lasów, gdzie dokonywano egzekucji. Niemcom zależało na tym, żeby eksterminować polskie elity, utrudnić powstawanie ruchu oporu. W dużej mierze osiągnęli założone cele – twierdzi Marta Szczesiak-Ślusarek, koordynatorka akcji z poznańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej.

Jak wyjaśniła Szczesiak-Ślusarek, każdego roku w ramach akcji „Zapal znicz pamięci” w szczególny sposób w każdym z regionów upamiętniana jest konkretna grupa ofiar i przywoływane są konkretne, znane z nazwiska osoby. Gdańska akcja została przygotowana pod hasłem „Golgota pomorskiego nauczycielstwa”. Jest poświęcona pamięci pomorskich pedagogów zamordowanych w latach 1939-1945. Na około 5,6 tys. polskich nauczycieli, którzy nie przeżyli wojny, 1079 było związanych z Pomorzem.

TO TYLKO PRZYKŁADY

Organizatorzy akcji „Zapal znicz pamięci” podkreślają, że przywoływane w tym roku zdarzenia są tylko niektórymi przykładami ogromnej fali niemieckiego terroru dokonanego w pierwszym roku okupacji.

– 22 października zachęcamy do indywidualnych upamiętnień, a także do włączenia się w akcję muzeów regionalnych, władz samorządowych, stowarzyszeń, mediów, nauczycieli wraz z uczniami oraz drużyn harcerskich – podają organizatorzy.

ZDJĘĆ JEST CORAZ WIĘCEJ

Szczesiak-Ślusarek zaznacza, że organizowane od kilkunastu lat przedsięwzięcie na stałe wpisało się w kalendarz wielu osób i instytucji.

– Są osoby, które już we wrześniu kontaktują się z nami, pytają o szczegóły październikowej akcji. O informacje proszą nas szkoły, muzea, stowarzyszenia. Nauczyciele deklarują, że przyprowadzą w zaproponowane przez nas miejsca uczniów; wielu z nich uczestniczy z klasami w naszej akcji od lat. Rokrocznie wpływa też do nas coraz więcej zdjęć – wskazuje.

AKCJA WCIĄŻ SIĘ ROZWIJA

Jak podkreśla koordynatorka akcji, społeczne zaangażowanie mobilizuje pracowników Instytutu Pamięci Narodowej do dalszego działania.

– Badamy i rozwijamy podejmowane podczas akcji tematy. Powstają nowe filmy, publikacje, tablice informacyjne. Intensywnie współpracujemy z lokalnymi samorządami – dodaje.

JAK DOŁĄCZYĆ?

Instytut Pamięci Narodowej zachęca uczestników do udokumentowania miejsca, w którym zapalono znicz, i wysłania go wraz z krótkim opisem na adres: zapalzniczpamieci@ipn.gov.pl.

Szczegółowa lista miejsc objętych w tym roku akcją jest dostępna >>>TUTAJ. Osoby, które prześlą zdjęcie z opisem, mają możliwość otrzymania zaproszenia na koncert zaduszkowy, który odbędzie się 30 października w Teatrze Muzycznym w Poznaniu.

PAP/MarWer