Nie tylko więzienie na Kurkowej, ale także inne miejsca powojennej kaźni, kojarzone z UBP i Informacją Wojskową – w Gdańsku, Gdyni czy Sopocie opisują autorzy nowej publikacji „Mapa terroru. Śladami zbrodni komunistycznych w województwie gdańskim 1945–1956”.
Przygotował ją zespół pracowników naukowych (Robert Chrzanowski, Daniel Czerwiński, Krzysztof Filip, Waldemar Kowalski i Marcin Węgliński) pod redakcją dr. Karola Nawrockiego, naczelnika Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej.

KILKA SIEDZIB UB

Publikacja to kontynuacja albumu „IPN Śladami zbrodni. Przewodnik po miejscach represji komunistycznych lat 1944-1956”. Ma ona jednak inny układ. Tu odnajdujemy kolejne etapy symbolicznej drogi ofiary zbrodni komunistycznej.

– Tych siedzib UB na terenie samego Gdańska było kilka: przy Okopowej i Kładki, w Oliwie, przy ulicy Nowe Ogrody i na terenie stoczni – opowiada Daniel Czerwiński. – Pokazujemy miejsca, budynki i to, co znajduje się w nich obecnie. Piwnica willi przy Kaprów w Oliwie to miejsce, które wiele osób mija codziennie i nie zastanawia się, co działo się tam kilkadziesiąt lat temu. Willa przy Orzeszkowej niestety jest już ruiną i niewiele z tych pomieszczeń pozostało.

– Na Kaprów właściciel willi udostępnił nam piwnice, zachowały się w nich oryginalne drzwi, na których odnaleźliśmy napisy więźniów – mówi Daniel Czerwiński. – Sam zgłosił się do nas i zainteresował tym, co kryją piwnice willi. Współpracowaliśmy z konserwatorem zabytków, jeśli pojawią się nowe wątki na pewno będziemy wszystko dokładnie badać.

KAT INKI

Historycy prace nad publikacją zaczęli dwa lata temu. Znajdziemy w niej życiorysy takich osób jak np. Jan Wołkow, kat Danuty Siedzikówny „Inki”. Wszystkie biogramy były dokładnie opracowywane i weryfikowane. Oto fragment jednego z nich:

Jan Wołkow. W 1946 nadzorował brutalne śledztwo nad „Inką” – Danutą Siedzikówną.

W 1946 kierował zwalczaniem 5. Brygady Wileńskiej Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” na Pomorzu. W lecie 1946 r., starając się dotrzeć do majora „Łupaszki”, planował on np.: „Podebrać drugą kandydaturę na werbunek przypuszczalnie Sidorukową (żonę lekarza 5. Brygady z tzw. okresu białostockiego), od której przedtem odebrać dziecko. Jeżeli Sidorukowa nie zgodzi się na to, posadzić ją i zrealizować kontakt w Gdańsku przy ul. Robotniczej 21 m. 1”. W 1947 r., już po ostatecznym wygaśnięciu „pomorskiej epopei wileńskiej”, stał on za niezrealizowanym na szczęście pomysłem zamordowania żołnierzy 5 Brygady Wileńskiej sprzeciwiających się ujawnieniu.