Najsławniejsze ruiny zamku w kraju, Kaszubska Majorka, miasto i gmina zmian oraz rozwoju. W piątek wakacyjne Radio Gdańsk odwiedziło Kartuzy, czyli stolicę Kaszub. Góry, lasy, jeziora, zabytki, atrakcje historyczne oraz sportowe. To idealne miejsce na wakacyjny czas.

Z okazji naszej wizyty w Kartuzach przygotowaliśmy garść ciekawostek, jak np. te dotyczące Kaplicy św. Krzyża na Wzgórzu Wolności. Niewielu mieszkańców wie, że pagórek, na którym stoi, został prawdopodobnie usypany z ziemi, pochodzącej z wykopów pod fundamenty kolegiaty oraz hałd usypywanych wzdłuż ścian (w średniowieczu nie było rusztowań). Gdyby pokopać w tej górze, byłoby tam mnóstwo pamiątek. Legenda głosi, że z kolegiaty do kaplicy wiedzie podziemny tunel, kilka lat temu jeden z mieszkańców chciał go poszukiwać w ramach Budżetu Obywatelskiego. Gmina zamierza w przyszłości obok tej kaplicy postawić wieżę widokową.

KAMIEŃ UPAMIĘTNIAJĄCY POBYT KRÓLA PRUS

W latach 1930-2020 przy kościele na rynku stał ciosany kamień, który został ostatnio przeniesiony na teren Muzeum Kaszubskiego. Ustawiło go kartuskie Stowarzyszenie Wojaków. Kamień upamiętnia pobyt króla Prus Fryderyka Wilhelma IV w 1851 roku. W latach 30. kamień został przeniesiony na teren kościoła pw. św. Kazimierza. – Nie boimy się więc niemieckiej historii miasta. Taka była historia i nie musimy niszczyć pamiątek związanych z zaborami – podkreślają mieszkańcy.

RZEŹBY W GRANICIE I DUCH MNICHA 

Kartuzy sztuką stoją. Dwukrotnie na Złotej Górze odbywało się – dzięki Galerii Refektarz – Międzynarodowe Sympozjum Rzeźby w Granicie. Ostatnio rzeźby w sporej liczbie pojawiły się w wielu miejscach Kartuz, głównie wzdłuż promenady nad jeziorem Klasztornym Małym. Z kolei w okolicach rynku swoje pracownie mają Grzegorz Napierała, artysta-malarz oraz Zenon Sapała, artysta-rzeźbiarz.

Trzy lata temu w Kartuzach pojawił się duch mnicha kartuskiego. Czy zjawa znowu nawiedzi nasze tereny? Film obejrzało kilkadziesiąt tysięcy osób w samym Internecie, ponadto pojawił się w stacjach ogólnopolskich, m.in. w Teleexpressie. Film można zobaczyć >>>TUTAJ.

OCZYSZCZANIE JEZIORA

W ostatnim czasie Kartuzy na poważnie podeszły do tematu zanieczyszczonych jezior. Na bardzo brudne wody Jeziora Karczemne lada dzień wyruszy refuler, który oczyści jezioro przy wykorzystaniu skomplikowanej infrastruktury. Całe przedsięwzięcie pochłonie kwotę 55 mln zł.

(Fot. Radio Gdańsk/Roman Jocher)

„NIE MA TAKIEGO DRUGIEGO MIASTA W EUROPIE”

Naszym pierwszym gościem był burmistrz Kartuz Mieczysław Gołuński. – Kartuzy to wyjątkowe miejsce pod każdym względem. Miasto otoczone jest z każdej strony lasem. Nie ma takiego drugiego w Europie – mówił.

– Śmiało możemy powiedzieć, że żyjemy na polanie leśnej, ale co jest też wspaniałe, to oczywiście cztery jeziora, które mamy wewnątrz naszego miasteczka. Kaszuby to trzy w jednym: góry, lasy i jeziora, a nawet morze blisko. Kartuzy są bardzo często odwiedzane przez turystów. Mamy bardzo dobrze przygotowaną bazę informacji turystycznej, ale też nastawiamy się na jeszcze większą liczbę gości. W ostatnim okresie nie tylko Szybka Kolej Miejska, która dociera do Kartuz, która daje możliwości przyjechania z Trójmiasta tym, którzy są w okolicach, aby przyjechać tu do nas. Budujemy szereg tras rowerowych, które mają służyć nie tylko naszym mieszkańcom, ale również tym którzy przyjeżdżają. Zaczynamy korzystać z naszych jezior, mamy wybudowane wokół nich piękne promenady, po których można chodzić i jeździć – opowiadał.

Posłuchaj rozmowy z burmistrzem Kartuz:

 (Fot. Radio Gdańsk/Roman Jocher)

POMOCNE ŚRODKI Z UE

Rozmawialiśmy także z zastępczynią burmistrza Sylwią Biankowską, która opowiadała o tym, jak zmieniły się Kartuzy w ciągu ostatnich lat. – Mieliśmy to szczęście, że otrzymaliśmy dofinansowanie na rewitalizację miasta ze środków Unii Europejskiej. Dzięki tym środkom zmieniliśmy nasze miasto, również wspólnoty mieszkaniowe skorzystały z tego wielomilionowego projektu. Rewitalizacja objęła rynek, deptak, wybudowaliśmy nowy dworzec kolejowy w którym powstała piękna biblioteka. Stworzyliśmy również warunki do usług społecznych, których wcześniej nie było w Kartuzach. Tym miejscem jest między innymi zmodernizowany Kaszubski Dwór.

– Wchodzimy również w bardzo ważną fazę oczyszczania naszych czterech kartuskich jezior. Łączny koszt tego zadania to 55 milionów złotych – mówiła zastępczyni burmistrza.

Posłuchaj całej rozmowy z Sylwią Biankowską:

(Fot. Radio Gdańsk/Roman Jocher)

PROSTA I SMACZNA KUCHNIA

Gościliśmy także Teresę Cierocką, członkinię Koła Gospodyń Wiejskich Kolonia oraz Natalię Grondę z Centrum Informacji Turystycznej, która jest również członkinią zespołu Kaszuby.

– Mam na sobie nasz regionalny strój kaszubski. Same sobie je uszyłyśmy. Koleżanka wyhaftowała wzór kaszubski. W ten sposób jesteśmy wszystkie wystrojone w naszym Kole Gospodyń Wiejskich w Koloni – mówi Teresa Cierocka członkini KGW Kolonia. – Przygotowujemy potrawy kaszubskie na różne okazje. Wszyscy je chwalą. Nasza kuchnia regionalna jest prosta i smaczna. Najbardziej charakterystyczną potrawą na Kaszubach jest śledź z pulkami czyli z ziemniakami w łupinach. Oczywiście nie możemy zapomnieć o brzadowej zupie z suszonych owoców. Na deser szneka z glancem, młodzowy kuch z kruszonką i nasze kaszubskie truskawki – dodaje Pani Teresa.

– Kartuzy są dumne z Regionalnego Zespołu Pieśni i Tańca Kaszuby. Co roku wyjeżdżamy na krajowe i zagraniczne festiwale. Promujemy w ten sposób nasz region i naszą gminę. Niestety w obecnej sytuacji wiele takich wydarzeń kulturalnych zostało odwołanych. Staramy się działać online. Dostaliśmy zaproszenie z Zielonej Góry na festiwal, gdzie nagramy kilka filmików z naszych tańców – mówi Natalia Gronda z Centrum Informacji Turystycznej, która jest również członkinią zespołu Kaszuby.

Posłuchaj całej rozmowy z Natalią Grondą i Teresą Cierocką:

CO ZOBACZYĆ W KARTUZACH?

– Przyjeżdżając do Kartuz niewątpliwie trzeba zobaczyć naszą słynną kolegiatę, która ma dach w kształcie trumny, zespół poklasztorny kartuzów. Zawsze polecamy Muzeum Kaszubskie, które jest chlubą Kartuz. Czujemy tam prawdziwy kaszubski klimat. Zapraszamy na nasze promenady nad jeziorami i na Ławkę Asesora, gdzie rozpościera się piękna panorama na całe Kartuzy. Poza miastem możemy odwiedzić Wiatrak w Ręboszewie, Lasy Mirachowskie, Park Miniatur Kaszubskich cz też Diabelski Kamień – mówiła Natalia Gronda.

(Fot. Radio Gdańsk/Roman Jocher)

„TURYŚCI Z CAŁEGO ŚWIATA”

Do naszego plenerowego studia zawitała także Barbara Kąkol, dyrektor Muzeum Kaszubskiego w Kartuzach, – Muzeum Kaszubskie w Kartuzach przyciąga turystów z całego kraju i świata. Rozpiera nas duma, że jest ono sławne, a Ci którzy u nas byli – powracają. Cały czas się rozwijamy, chociaż mieścimy się w zabytkowych pomieszczeniach. Główna część naszego muzeum to stara willa, przepiękna szachulcówka, ale też wykonana w stylu ryglowym. Znajduje się tam 8 sal wystawy stałej i możemy zobaczyć czym się Kaszubi się trudnili – opowiadała dyrektor placówki.

Posłuchaj całej rozmowy z Barbarą Kąkol:

W sobotę będziemy na Jarmarku Zaborskim w Brusach.

Robert Groth/mm