Za moment na konta samorządów wpłynie 13,7 mld złotych – zapowiedział w środę, 21 września, na konferencji premier Mateusz Morawiecki, dodając, że polecił Ministerstwu Aktywów Państwowych wypracowanie nowych mechanizmów kalkulowania cen energii.
Na pytanie o rządowe wsparcie samorządów, które „cierpią z powodu drastycznych wzrostów cen energii”, premier odpowiedział, że „cała Europa cierpi ze względu na wojnę na Ukrainie i wojnę energetyczną”.
– Putin i Kreml wydali wojnę Europie i całemu światu, ale Europa na tym najbardziej cierpi. Po prostu wypowiedzieli wojnę gazową, inflacyjną, energetyczną. W Polsce też mamy z tym potężny problem. Poleciłem Ministerstwu Aktywów Państwowych, które nadzoruje spółki energetyczne, aby wypracowało nowy mechanizm prezentowania cen, bo nie może być tak, żeby ten mechanizm tak drastycznie podnosił prognozy, również samorządom – zaznaczył.
Szef rządu przypomniał, że pomoc dla samorządów już została zastosowana. – Za moment na konto samorządowców wpłynie 13,7 mld złotych. To dla ogromnej większości gmin pieniądze bez precedensu – wskazał.
ŚRODKI MAJĄ POMÓC W POKRYCIU WZROSTU CEN
Premier przypomniał, że pieniądze mogę być wydane przez gminy w sposób elastyczny, również w części na pokrycie wzrostu kosztów energii. Podkreślił, że ma nadzieję, iż wkrótce nie tylko zostanie zaprezentowany inny mechanizm kalkulowania cen energii, ale będzie też pomoc od strony państwa dla obywateli.
Od 20 września obowiązuje nowelizacja ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która przewiduje przekazanie samorządom dodatkowych 13,7 mld złotych jeszcze w 2022 roku. Dokument został w sobotę, 17 września, podpisany przez prezydenta Andrzeja Dudę. Pieniądze mają między innymi zrekompensować ubytki w dochodach bieżących. Mogą służyć na inwestycje, ale powinny zostać przeznaczone także na poprawę efektywności energetycznej.
DWIE RÓŻNE KWOTY
Dodatkowe środki (blisko 13,7 mld złotych) to dwie kwoty składowe. Pierwsza – w wysokości 7 793 mld złotych – nawiązuje do wysokości części rozwojowej subwencji ogólnej, która zostałaby przekazana odpowiednio do gmin, powiatów i województw w roku 2023. Środki z tej kwoty otrzymają wszystkie jednostki – proporcjonalnie do wysokości dochodów z tytułu udziału we wpływach z PIT planowanych na 2023 rok. Druga kwota (5 880 mld złotych) ma odpowiadać części rozwojowej subwencji ogólnej i zostanie rozdzielona na części przysługujące poszczególnym rodzajom jednostek samorządu terytorialnego: gminom, powiatom i województwom, proporcjonalnie do wysokości udziału planowanych na 2023 rok dochodów z tytułu udziałów we wpływach z PIT.
Zgodnie z nowymi przepisami kwota w wysokości blisko 7,8 mld złotych ma zostać rozdzielona między: gminy – w wysokości ponad 5,7 mld złotych, powiaty – ponad 1,6 mld złotych i województwa – ponad 434 mln złotych. Dzięki nowelizacji każda z gmin otrzyma nie mniej niż 2,8 mln złotych, powiaty nie mniej niż sześć mln złotych, a województwa nie mniej niż 32,6 mln złotych.
Ustawa zobowiązuje jednostki samorządu terytorialnego do przeznaczenia na zadania z zakresu poprawy efektywności energetycznej i rozwoju odnawialnych źródeł energii wydatków w kwocie nie mniejszej niż równowartość 15 proc. kwot otrzymanych w roku 2022 dodatkowych dochodów z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych.
PAP/MarWer