Kule armatnie i pociski muszkietowe z okresu pruskiego, ceramikę, a także pozostałości walk z 1939 roku odnaleziono podczas 11. etapu badań archeologicznych na półwyspie Westerplatte. Z niemal 14 tys. zabytków ponad 6,3 tys. uznano za przedmioty o dużej wartości naukowej – podało Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

Badania archeologiczne na półwyspie Westerplatte w Gdańsku były prowadzone na obszarze ponad 1,7 tys. mkw. Prace saperskie połączone z poszukiwaniem zabytków pod nadzorem archeologicznym wykonano na obszarze o powierzchni prawie 25 tys. mkw.

Podczas badań pozyskano kule armatnie i pociski muszkietowe z okresu pruskiego i wojen napoleońskich, ceramikę z czasu funkcjonowania kurortu, a także przedmioty związane z codziennym życiem w okresie Wojskowej Składnicy Tranzytowej i wrześniowymi walkami. Istotnym odkryciem była drewniana terkotka służąca do ogłaszania alarmu gazowego znaleziona w leju po eksplozji bomby.

ODKRYTO LUDZKIE SZCZĄTKI

Archeolodzy, badając schrony stanowiska polskiej armaty polowej, znaleźli na ich dnie szczątki czterech osób. Odkryte przy nich przedmioty świadczą o polskim pochodzeniu ofiar, natomiast łuski i pociski wskazują na Niemców jako sprawców. Na podstawie analizy archeologicznej i antropologicznej ustalono, że ofiary zaprowadzono do zagłębionych w ziemi pozostałości po schronach, gdzie wykonano egzekucję, a następnie zwłoki zasypano. Z uwagi na okoliczności zbrodni ekshumacja szczątków odbywała się pod nadzorem prokuratora IPN.

W trakcie prac zlokalizowano i przekazano do zneutralizowania 356 przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych pochodzenia wojskowego. Muzeum II Wojny Światowej zapowiedziało, że na początku wiosny ruszy kolejny etap badań archeologicznych na Westerplatte.

BADANIA ARCHEOLOGICZNE NA TERENIE WESTERPLATTE

Muzeum podało, że badania trwały od 10 maja do 7 listopada 2024 r. Zapowiedziano, że na początku wiosny ruszy kolejny – 12. etap badań archeologicznych na Westerplatte.

Badania archeologiczne na terenie półwyspu Westerplatte prowadzone są od 2016 roku. W ramach poprzednich badań szczegółowo przebadano obszar ponad 7,5 tys. m kw. i oczyszczono z materiałów wybuchowych i niebezpiecznych ponad 13,5 ha.

Przeprowadzono również nadzór archeologiczny nad budową cmentarza Żołnierzy Wojska Polskiego, modernizacją i przystosowaniem budynku byłej elektrowni Wojskowej Składnicy Tranzytowej do celów wystawienniczych oraz nad budową punktu obsługi ruchu turystycznego w części w granicach WST.

W efekcie pozyskano ponad 82 tys. zabytków, w tym 32 tys. artefaktów o dużej wartości historycznej, ekspozycyjnej i naukowej, obrazujących burzliwą historię półwyspu od połowy XVII do XX w. Znaczną część pozyskanego zbioru stanowią przedmioty związane ze służbą żołnierzy polskich na Westerplatte i walkami prowadzonymi w trakcie obrony Wojskowej Składnicy Tranzytowej.

W 2019 r. w trakcie badań odnaleziono mogiły dziewięciu polskich żołnierzy. Część z nich zginęła w zbombardowanej 2 września 1939 r. przez Luftwaffe wartowni nr 5, pozostali polegli w innych częściach półwyspu. Współpraca Muzeum II Wojny Światowej z Pomorskim Uniwersytetem Medycznym w Szczecinie oraz z pionem śledczym Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku zaowocowała genetyczną identyfikacją siedmiu osób.

W 2022 r. zorganizowano uroczystości pogrzebowe, w trakcie których obrońcy WST spoczęli na nowym cmentarzu Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte.

PAP/mk