– Mój 80-letni ojciec przyprowadził na niedzielny obiad panią i zakomunikował, że za dwa tygodnie biorą ślub. Cała rodzina była w szoku. Jak on może nam to robić – pyta Dagmara z Gdańska. Ile lat to za dużo na miłość? Jesteśmy wdzięczni babciom i dziadkom za nieocenioną pomoc w domu, przy wychowywaniu dzieci. Ale co z ich prawem do miłości? Czy patrząc na parę staruszków trzymających się za ręce myślimy, że to ludzie, którzy przeżyli wspólnie wiele lat i nadal się kochają? A może to para, która poznała się niedawno na portalu randkowym…

POZNAŁAM KOGOŚ

Iwona najpierw nauczyła swoją 67-letnią mamę obsługi komputera, a potem sama zarejestrowała ją na portalu randkowym. – Mama najpierw protestowała, ale jak zaczęła mi podbierać kosmetyki, to domyśliłam się co się święci – śmieje się Iwona. – Obie udawałyśmy przed sobą, że nic się nie dzieje, aż któregoś dnia zobaczyłam, że jest wyraźnie zmartwiona i coś ją gryzie. Zapytana o co chodzi powiedziała, że nie wie jak mi o czymś powiedzieć. W końcu wyznała, że poznała pana. Jerzy mieszkał w Warszawie i chciał ją odwiedzić. Chciała go zaprosić do nas, ale czuła się niezręcznie, bo mieszkamy razem – opowiada Iwona.

W STARYM PIECU DIABEŁ PALI?

78-letni Adam stracił żonę pół roku temu i od tego czasu rodzina nie może się z nim dogadać. Uparł się, że wyprowadzi się do Domu Pomocy Społecznej i dopiął swego. Nie odczekał nawet okresu żałoby. Córka, z którą mieszkał nie może pogodzić się z decyzją ojca. – Wstyd przed rodziną i sąsiadami. Wszyscy myślą, że to my go tam oddaliśmy, że robimy coś złego. Tat powiedział, że chce jeszcze trochę pożyć. Ja teraz muszę się tłumaczyć i świecić oczami przed ludźmi. Nawet nie mam ochoty go odwiedzać. Mam żal, że tak szybko zapomniał o mamie i jeszcze zrobił nam coś takiego – mówi kobieta.

DZIECI NIE WYOBRAŻAJĄ SOBIE RODZICÓW W NOWYCH ZWIĄZKACH

Dorosłym dzieciom trudno pogodzić się z tym, że rodzice mają prawo żyć po swojemu. Zwłaszcza trudno myśleć o tym, że starsi rodzice chcą kochać i być kochani. – Niektóre dorosłe dzieci mają kłopot z zaakceptowaniem zachowań seksualnych starych rodziców, szczególnie wtedy, gdy rodzice się rozwodzą i ponownie wstępują w związek małżeński, lub gdy jedno z rodziców jest owdowiałe – pisze dr Małgorzata Dzięgielewska z Zakładu Andragogiki i Gerontologii Społecznej Uniwersytetu Łódzkiego, autorka artykułu „Miłość w starszym wieku, jako czynnik pomyślnego starzenia się”.

JAK DZIECI

– Pan Adam szybko zaadaptował się w Domu Pomocy Społecznej. Chętnie bierze udział w zajęciach i imprezach integracyjnych. Spodobało mu się lepienie z gliny. Ma powodzenie u pań, bo panów mamy niewielu. Po paru dniach zaprzyjaźnił się z 60-letnią panią Elżbietą, co natychmiast wywołało spore kontrowersje. Chyba przez miesiąc było słychać złośliwe docinki, a raz jedna z pracownic przyłapała dwie pensjonariuszki, które podglądały parę przez dziurkę od klucza. Ale teraz już wszyscy przywykli, że są parą. Czasem musimy interweniować, bo pani Ela bardzo przeżywa każdy przejaw sympatii Adama w stosunku do innych pensjonariuszek. Jest płacz i zranione uczucia, ale nasz psycholog pomaga rozwiązywać te konflikty – mówi Marianna, terapeutka zajęciowa o 78-letnim Adamie.

Miłość w wieku dojrzałym, to nie tylko trzymanie się za ręce i wspólne spędzanie czasu. Jednak wielu seniorów rezygnuje z bliskości, bo obawia się ośmieszenia i krytyki ze strony rodziny oraz rówieśników. A szkoda, bo czułość i dotyk to jedna z ważniejszych potrzeb człowieka, mająca ogromny wpływ na jakość życia. W czasie przytulania organizm wytwarza oksytocynę, nazywaną hormonem szczęścia. Hierarchia bodźców w starszym wieku się zmienia i to właśnie zmysł dotyku pełni coraz ważniejszą rolę.

MOŻNA SIĘ DOGADAĆ

– Moja mama ma swoje życie, wyjeżdża z partnerem na wycieczki, planują ślub. Moje dzieci zaczęły do Jerzego mówić „dziadku”. Jemu to nie przeszkadza, mimo że sam ma troje wnucząt. Można się dogadać, trzeba tylko trochę dobrej woli i zrozumienia. Każdy ma prawo do miłości – mówi Iwona. – Jego rodzina okazała się trochę mniej tolerancyjna i nie podoba im się pomysł, że straszy pan chce się żenić. To smutne, ale mam nadzieję, że jakoś się wszyscy dogadamy – dodaje.

Dość powszechne jest traktowanie starszych rodziców, jakby byli nieporadnymi dziećmi. To, że niektórzy mają pewne ograniczenia zdrowotne nie oznacza, że mamy ich traktować pobłażliwie i odmawiać prawa do samodzielności.

STUDENCI TRZECIEGO WIEKU

Za pięć lat osoby powyżej 60. roku życia będą stanowiły jedną czwartą populacji w Polsce – wynika z danych Eurostatu. Seniorów będzie coraz więcej i będą rośli w siłę. Zapewne nie pozwolą dłużej spychać się na margines. Będą częściej aktywnie uczestniczyć w życiu społeczeństwa. Już teraz coraz chętniej biorą udział w różnego rodzaju zajęciach edukacyjnych, czy dotyczących rozwoju osobistego. W Polsce działa prawie 400 Uniwersytetów Trzeciego Wieku, a w województwie pomorskim jest ich 15.

– Okres studiów to był najpiękniejszy czas w moim życiu – wspomina Halina, 73-letnia mieszkanka Gdańska. – Czas jazzu, rock and rola, potem już tylko obowiązki i obowiązki. Teraz znowu mam swoje pięć minut. Zawsze chciałam się nauczyć obsługi komputera a dzieci nie miały czasu ani cierpliwości. Jest super. Szkoda tylko, że tak mało tu facetów. Chciałabym kogoś poznać, dość już mam samotności.

Anna Baranowska/mich