Zakończyła się warta ponad 20 mln zł rewitalizacja Barokowego Zespołu Parkowego i Galeria „Ogrody Cysterskie” w Pelplinie. W uroczystościach wieńczących prace wziął udział wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, generalny konserwator zabytków Jarosław Sellin.
– Zakończenie rewitalizacji pelplińskich Ogrodów Biskupich stworzyło okazję do spotkania w tym niezwykłym miejscu, zwanym niekiedy „Pomorskimi Atenami”, (…) którym prace konserwatorskie przywróciły dawny blask – podkreślił podczas wtorkowych uroczystości w Pelplinie wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, generalny konserwator zabytków dr Jarosław Sellin.
W swoim wystąpieniu przypomniał, że Pelplin w pierwszym skojarzeniu nieodmiennie przywodzi na myśl zakon cystersów i opactwo, funkcjonujące tu od 1274 r.
– Zakon cystersów odegrał ogromną rolę w rozwoju kultury i gospodarki tamtych czasów. Opactwa cysterskie stanowiły ważne centra nauki, medycyny i kultury – wskazał.
OGROMNE ZNACZENIE OGRODÓW
Generalny konserwator zabytków zwrócił uwagę, że najważniejsze pamiątki cysterskie i pocysterskie leżą na turystycznym Szlaku Cysterskim, wytyczonym decyzją Rady Europy w 1990 roku. – Sercem każdego zgromadzenia zakonnego jest świątynia, ale w przypadku cystersów niemal równie ważną rolę odgrywały ogrody – podkreślał wiceminister.
Dodał, że w nich znakomicie realizowało się słynne „Ora et Labora”, czyli „Módl się i pracuj” – dewiza św. Benedykta – założyciela klasztoru benedyktynów, przejęta przez cystersów. – Ogrody sprzyjały kontemplacji, modlitwie w trakcie pracy przy pielęgnacji upraw ogrodowych – podkreślił Jarosław Sellin.
(Fot. Facebook/MKiDN)
PAŁACOWI TOWARZYSZYŁ OGRÓD Z SIATKĄ ALEJEK I KWATER
Wiceminister przypomniał również, że pod koniec pierwszej połowy XIX w. w domenie pelplińskiej powstał nowy układ urbanistyczno-przestrzenny, składający się z założenia cysterskiego i pałacu biskupiego wraz z barokowym ogrodem.
– Pałacowi biskupiemu, wzniesionemu w latach 1837-1838 z inicjatywy biskupa chełmińskiego Jana Stanisława Kutowskiego, towarzyszył ogród z siatką alejek i kwater – powiedział wiceminister.
Podkreślił, że był on wzbogacony o nowe budynki, kancelarię biskupią, wozownię, bramę, i urządzenia parkowe, pergolę różaną, altanę, mostek, labirynt i tunel wierzbowy, który został przekomponowany z dawnego barkowego ogrodu opackiego w typie francuskim.
(Fot. Facebook/MKiDN)
PRACE REWITALIZACYJNE
Wśród prac przeprowadzonych w ramach projektu były m.in: rewaloryzacja zieleni, modernizacja alejek i dróg, instalacja systemu do nawadniania, zamontowanie oświetlenia i monitoringu, wykonanie sceny na terenie parku oraz stworzenie naturalistycznego placu zabaw w przestrzeni wypoczynku dla rodzin z dziećmi. Zamontowano także infokiosk oraz makiety Opactwa i Ogrodów z brązu, a także plakiety przedstawiające najbardziej atrakcyjne obiekty w parku. Wykonano również remont obiektów z XIX w. – budynku bramnego oraz dawnej wozowni, w której przeprowadzono także adaptację wnętrz do nowej funkcji Galerii „Ogrody Cystersów” wraz z jej wyposażeniem w sprzęt do prowadzenia działalności kulturalno-edukacyjnej.
KOSZT WYNIÓSŁ PONAD 20,5 MLN ZŁ
Inwestycja „Barokowy zespół parkowy w Pelplinie – udostępnienie poprzez zagospodarowanie terenu oraz nadanie nowej funkcji wystawienniczo-kulturalnej” została zrealizowana ze środków unijnych w ramach VIII osi priorytetowej POIiŚ 2014-2020. Całkowity koszt projektu wyniósł ponad 20,5 mln zł, w tym dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego – 17,4 mln zł.
Ogrody Biskupie są cennym zabytkiem o kilkusetletniej historii. Stanowią część zespołu pocystersko-katedralnego, wpisanego w 2014 r. na listę Pomników Historii. Układ przestrzenny Ogrodów powstał w I połowie XIX wieku na terenie dawnego klasztornego ogrodu użytkowego i choć zachowały się one w prawie niezmienionej formie, to jednak wymagały gruntownej rewitalizacji.
PAP/aKa/raf
